HẸN BẠN
 TRÊN ĐỈNH
THÀNH CÔNG
SEE YOU AT THE TOP

SEE YOU AT THE TOP

Second Revised Edition
"25th Anniversary Edition"
Copyright © 1975, 1977, 2000 by Zig Ziglar
First published in the United States of America
by Pelican Publishing Company, Inc.

Vietnamese Edition © 2008 by First News - Tri Viet.
Published by arrangement with Pelican Publishing Company, Inc.




                     SEE YOU AT THE TOP
            HẸN BẠN TRÊN ĐỈNH THÀNH CÔNG

   Công ty First News - Trí Việt giữ bản quyền xuất bản và
   phát hành ấn bản tiếng Việt trên toàn thế giới theo hợp
   đồng chuyển giao bản quyền với Pelican Publishing
   Company, Inc.

   Bất cứ sự sao chép, trích dẫn nào không được sự đồng
   ý của First News và Pelican Publishing đều là bất hợp
   pháp và vi phạm Luật Xuất bản Việt Nam, Luật Bản
   quyền Quốc tế và Công ước Bảo hộ Bản quyền Sở hữu
   Trí tuệ Berne.


    CÔNG TY VĂN HÓA SÁNG TẠO TRÍ VIỆT - FIRST NEWS

       11HNguyễn Thị Minh Khai, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
      Tel: (84.8) 822 7979 - 822 7980 - 823 3859 - 823 3860
       Fax: (84.8) 822 4560; Email: triviet@firstnews.com.vn
                  Website: www.firstnews.com.vn

   Z i g Z i g l a r
   HẸN BẠN
 TRÊN ĐỈNH
THÀNH CÔNG

SEE YOU AT THE TOP

  25th Anniversary Edition

              Biên dịch:

   Vương Long ­ Tâm Hằng ­ Ngọc Hân

          FIRSTNEWS

      NHÀ XUẤT BẢN TRẺ

TÔI TIN RẰNG

Bạn sẽ có mọi thứ bạn muốn trên đời

Nếu bạn sẵn lòng giúp người khác đạt được điều họ muốn.


TÔI TIN RẰNG

Con người được sinh ra để vươn đến Sự Toàn Thiện

Họ đã được phú cho khả năng thành công

Và được ban tặng Những Hạt Mầm của Sự Vĩ Đại.




LỜI GIỚI THIỆU NHÂN DỊP LẦN XUẤT
        BẢN MỚI SEE YOU AT THE TOP


     Lý do quan trọng nhất khiến tôi quyết định sửa đổi
bổ sung quyển sách này là vì tôi tin rằng mình có thể làm
cho nó hữu ích hơn và giá trị hơn nữa. Thật lòng mà nói,
các tác giả và nhiều nhà xuất bản thường rất cân nhắc
trong việc chỉnh lý một tác phẩm đang bán chạy và có
tầm ảnh hưởng lớn như SEE YOU AT THE TOP, một
cuốn sách đã được dịch ra rất nhiều thứ tiếng và đã in đến
lần thứ 58 với gần 2 triệu bản bán ra trên toàn thế giới. 25
năm sau lần xuất bản đầu tiên, chúng tôi vẫn còn bán ra
hàng ngàn bản in bìa cứng mỗi năm. Vì vậy, đối với tôi
đó là một quyết định đầy khó khăn, rất mạo hiểm, nhưng
thật sự cần thiết vì lợi ích của bạn đọc.

     Thứ đến, một số thông tin theo thời gian đã trở nên
lạc hậu và tôi quyết định cắt bỏ ở một số chương.

     Và, xét trong mối tương quan giữa các chương, tôi
thấy cần sắp xếp lại một số nội dung để độc giả dễ tiếp
thu hơn và ít gây tranh cãi hơn, nhất là khi đề cập đến các
vấn đề về mối quan hệ vợ ­ chồng.

     Cuối cùng, một trong số các ví dụ ở phần các mục
tiêu (goals) đã không còn đúng nữa và tôi thấy cần phải
sửa đổi ví dụ đó.

     Đó là tất cả những lý do SEE YOU AT THE TOP
được sửa đổi bổ sung trong lần tái bản này.

     Thú thật với các bạn rằng, gần đây tôi ít diễn thuyết
hơn nhưng viết nhiều hơn và chúng tôi tập trung tổ chức
các khóa học ngay tại công ty. Hiện một năm tôi chỉ còn
"lui tới" với khoảng 50 công ty và có khoảng 45 buổi nói
chuyện học đường vào các ngày Chủ nhật. Nhiều bạn hỏi
khi nào tôi nghỉ hưu, thậm chí có bạn còn nói rằng họ
nghe nói tôi đã về hưu, và câu trả lời của tôi vẫn luôn luôn
là: "Bạn nghe nhầm rồi. Lẽ ra bạn phải nghe là tôi đã
được tiếp thêm "lửa"(1) mới đúng!". Tôi không phải là
người đi tìm sự dễ dàng, là kẻ dễ buông xuôi, dễ câm nín,
chừng nào tôi còn được giao trọng trách này. Sự thật là,
tôi chỉ đang hâm nóng mỗi ngày bầu nhiệt huyết của
mình mà thôi. Tôi thực sự tìm thấy niềm vui lớn hơn, có
nhiều việc để làm hơn và phấn khích chưa từng có với
những gì mình đang làm. Tôi không thấy ích lợi gì nếu
ngừng những công việc mình vẫn vô cùng yêu thích này;
đặc biệt là khi đọc những bức thư của độc giả gửi đến,
khiến tôi nhận ra rằng mình vẫn còn quan trọng đối với
rất nhiều người.

(1) Nguyên văn: refired. Tác giả chơi chữ: Retired (nghỉ hưu) - refired (tiếp thêm lửa).


      Về gia đình, Tóc Đỏ(2) và tôi vừa kỷ niệm 53 năm ngày
cưới vào năm ngoái (1999). Chúng tôi có 4 đứa con, 7 đứa
cháu và tất cả chúng tôi đều sống riêng. Con gái lớn của
tôi, Jean Suzanne Ziglar Witmeyer, đã về với Chúa vào
mùa hè năm 1995, để lại trong lòng chúng tôi một khoảng
trống vô cùng lớn. Nhưng điều đó càng làm cho chúng tôi
gần gũi nhau hơn nữa và niềm tin của chúng tôi càng vững
mạnh hơn.

      Tóc Đỏ và tôi thường đi đó đây và dành thời gian cho
nhau nhiều hơn bao giờ hết. Đôi khi tôi tự hỏi rằng làm
sao mà mình được ban cho một gia đình đáng yêu như
thế, bắt đầu từ người bạn đời tuyệt vời mà Chúa đã tặng
cho tôi vào năm 1946. Chúng tôi ngày càng yêu nhau
hơn, tâm tình với nhau nhiều hơn, cùng nhau làm nhiều
việc hơn và tìm thấy nhiều niềm vui hơn bao giờ hết. Quả
thật Chúa là đấng tốt lành vô cùng.
                                                                           - Zig Ziglar

                                                                         Dallas, Texas
                                                                     Tháng 03/2000




(2) Zig Ziglar thích gọi yêu vợ mình là Redhead, tên riêng của bà là Jean. Tính đến nay
(2008), họ cưới nhau đã được 62 năm. Bạn đang cầm trên tay ấn bản See You At The Top
năm 2000.


                         ĐOẠN KẾT

     Quả là không bình thường khi một quyển sách bắt
           đầu bằng đoạn kết, nhưng tôi muốn nói ngay
rằng đây là một cuốn sách "khác thường". Nó được viết cho
chính bạn, gia đình bạn và tương lai của bạn. Nó giúp bạn
NHẬN được nhiều hơn từ họ, từ tương lai của bạn bằng
việc bạn CHO đi nhiều hơn. Chúng tôi tin rằng đây là
"đoạn kết", hay chí ít cũng là sự bắt đầu cho đoạn kết của
lối suy nghĩ, hành động và phản ứng tiêu cực; sự kết thúc
của tư tưởng chủ bại và sự cùn nhụt ý chí; sự kết thúc của
ý nghĩ rằng mình không bao giờ được đền bù xứng đáng;
sự kết thúc, không còn bị ảnh hưởng bởi những con người
chỉ biết sống nhỏ nhen, ích kỷ, tầm thường. Nói tóm lại,
đối với bạn, đó là sự chấm dứt của căn bệnh nguy hiểm
nhất trên đời: bệnh "vô cảm" trước mọi biến chuyển của
cuộc sống.

     Đúng vậy, bạn được sinh ra để chiến thắng!


Zig và Redhead

                                Lời nói đầu




       K      hi đọc SEE YOU AT THE TOP, chắc chắn bạn
sẽ nhận ra sự khác biệt của nó. Đó không chỉ là sự khác
biệt trong cảm nhận mà ngay cả trong cách trình bày và
diễn đạt. Chẳng hạn để tăng thêm sự hưng phấn cho bạn,
tôi thường chèn vào một câu nào đó trong số hơn 800 câu
nói đùa, ví dụ, những câu nói loại suy hoặc một cụm từ có
sức kích hoạt năng lượng để khiến bạn phải ngừng lại và
đọc lại lần nữa điều vừa được đề cập. Tất cả chỉ nhằm một
mục đích duy nhất là giúp bạn nắm thật chắc vấn đề. Tôi
cũng sẽ nhấn mạnh đến chủ đề "khác biệt", vì tôi luôn tin
rằng bạn sẽ có tất cả mọi thứ bạn muốn trên đời nếu bạn
sẵn lòng giúp người khác đạt được điều họ muốn.

       Tôi không chủ tâm viết ra một cuốn sách "khác biệt"
để ghi dấu ấn của riêng tôi, mà tôi muốn đây là cuốn sách
mang lại hiệu quả và sự khác biệt cho chính bạn. Sự khác
biệt này tiến hóa theo tiến trình giảng dạy của tôi. Qua
thời gian, tôi đã từng có hơn 3.000 lần thuyết trình về
"Biscuits, Fleas and Pump Handles"(3), là tựa ban đầu của


(3) Tạm dịch: Bánh quy, Bọ chét và Tay bơm.


quyển sách này. Vào thời gian đầu, tài liệu thuyết trình chỉ
đủ để nói trong 45 phút. Dần dần buổi nói chuyện 45
phút ấy được mở rộng theo chiều dài của quyển sách. Đây
là tài liệu chính được sử dụng cho các khóa huấn luyện "I
CAN"(4) tổ chức trong các trường học và nhà thờ, cũng
như khóa học ba ngày có tên gọi "BORN TO WIN"(5)
được tôi giảng hai lần trong năm tại Dallas, Texas.

      Có nhiều chủ đề được đề cập trong sách, nhưng tôi
thiết tha mong muốn chia sẻ với các bạn những cảm
nhận của riêng tôi về lòng tin, tình yêu, tinh thần lạc quan,
và lòng nhiệt tình. Điều này rất quan trọng vì nhiều người
hiện vẫn lẫn lộn giữa thật ­ giả trong niềm tin và tình
yêu, rằng thật là "phức tạp" khi phải bày tỏ cảm giác thật
và thể hiện lòng nhiệt tình thực sự trong bất cứ công việc,
hoàn cảnh nào.

      SEE YOU AT THE TOP là một lẽ sống, tuy nhiên nó
cũng chứa đựng một chút lý thuyết. Những ý tưởng và bí
quyết trong quyển sách này được rút ra từ kinh nghiệm
sống và thực tế kinh doanh của những con người từ
thường dân cho đến các nhà lãnh đạo công ty hàng đầu
thế giới. Vì thế, đọc cuốn sách này là bạn đang học hỏi để
phát triển bản thân từ những thực tế đã được kiểm chứng
chứ không phải qua lý thuyết suông. Học qua kinh
nghiệm của chính mình sẽ làm bạn mất nhiều thời giờ,
tiền bạc và công sức hơn. Tôi tin chắc rằng nếu tôi có

(4) I CAN: Tên một hội thảo của Tổ chức Zig Ziglar. Tạm dịch: Tôi có thể.
(5) BORN TO WIN: Tên một khóa huấn luyện của Tổ chức Zig Ziglar. Tạm dịch: Sinh ra để
Chiến thắng.


được một quyển sách như thế này khi bước chân vào đời
thì tôi còn tiến nhanh hơn và xa hơn nữa. Tất nhiên, tôi
mừng là bạn may mắn hơn tôi, bạn có điều kiện để tiếp
cận một quyển sách mà tác giả của nó đã bỏ ra hơn 2.000
giờ để chắt lọc từng câu chữ và viết ra.

     Hy vọng rằng cũng như nhiều độc giả khác của SEE
YOU AT THE TOP, bạn cũng sẽ đồng ý rằng đây là một
cuốn sách không bao giờ có thể đọc xong. Hãy cầm sách
lên, mở nó ra và đọc bất cứ trang nào, chương nào bạn
thích để nhâm nhi, để thưởng thức, để chiêm nghiệm và
để áp dụng vào cuộc sống nhằm thay đổi cuộc đời bạn.
Nếu bạn làm như thế, tôi không ngần ngại nói với bạn
rằng: Hẹn gặp bạn trên đỉnh thành công!


     SỰ THẬT LÀ:

     Chướng ngại trước mặt hay sau lưng chúng ta
thật nhỏ bé so với chướng ngại nằm bên trong con
người chúng ta.

                                       - Ralph Waldo Emerson

     VÀ:

     Bạn là người duy nhất biết rõ và sử dụng tốt nhất
khả năng của mình. Đó là một trách nhiệm lớn của
mỗi chúng ta.



               PHẦN MỘT

      NẤC THANG ĐẦU TIÊN

Mục tiêu:

I. Mở mang trí tuệ, khơi gợi óc tưởng tượng và khả
    năng sáng tạo, kích thích quá trình tư duy. Khơi
    dậy bản tính hiếu kỳ của con người và hình thành
    quan điểm không chấp nhận hiện tại.

II. Nhận biết các mục tiêu cuộc sống, từ đó lập ra kế
     hoạch hành động cụ thể.

III. Đánh thức "gã khổng lồ" đang ngủ yên trong bạn.

IV. Phát hiện và khắc phục những điểm yếu của bản
    thân.



                           CHƯƠNG 1
               MỘT CUỘC SỐNG
                "TỐT ĐẸP HƠN"



      CHUYẾN BAY ĐI BOSTON LÚC 2 GIỜ 20 PHÚT

    John      Jones hiện đang ở New York. Anh đang trên
đường ra phi trường để bay đến Boston. Vẫn còn thời gian
trước khi đến giờ lên máy bay, anh lang thang trong phòng
chờ và dừng lại bên một chiếc cân điện tử. Sau một thoáng
chần chừ, anh bước lên, cho vào đó một đồng xu, thế là một
mẩu giấy chìa ra trước mặt anh với dòng chữ: "Xin chào John
Jones! Bạn cân nặng 60kg, bạn đang đợi chuyến bay 2 giờ 20
phút đi Boston". John vô cùng ngạc nhiên khi thấy mọi
thông tin chiếc cân đưa ra đều rất chính xác. Anh quyết định
thử lại và cho vào đó một đồng xu nữa, một mẩu giấy khác
chìa ra: "Rất vui được gặp lại John Jones! Bạn vẫn cân nặng
60kg, bạn vẫn đang chờ chuyến bay 2 giờ 20 phút đi
Boston". Anh vô cùng thắc mắc và cho rằng mình đã bị lừa
nên quyết định "chơi khăm" lại kẻ bày trò một vố. Anh liền
vào phòng vệ sinh, thay quần áo, rồi quay lại và bước lên
chiếc cân, cho vào đó một đồng xu khác, một mẩu giấy khác
tức thì chìa ra: "Rất vui được gặp lại John Jones! Bạn vẫn cân
nặng 60kg, nhưng bạn đã lỡ chuyến bay đi Boston lúc 2 giờ
20 phút!".

     Tôi viết quyển sách này dành tặng những người "đã lỡ
chuyến bay đi Boston lúc 2 giờ 20 phút", hoặc vì một lý do
nào đó đã "rời máy bay" trước khi chuyến bay đến đích. Nói
cách khác, nó dành cho những người chẳng may đã bỏ lỡ
một cuộc sống "tốt đẹp hơn". Tôi viết ra nó với mong muốn
giúp bạn đạt được những điều mà bạn xứng đáng được
hưởng và hoàn toàn có khả năng vươn tới.

     Từng câu từng chữ đều được chọn lọc cẩn thận, mỗi
quan điểm hay ý tưởng đều được xem xét và cân nhắc kỹ
càng dưới mọi góc độ. Tôi cố tình gieo vào những dòng chữ
đầu tiên vô số hạt mầm hy vọng, thành công, hạnh phúc,
niềm tin và sự say mê. Ở những phần tiếp theo, tôi luôn "tưới
nước" và "bón phân" cho chúng, có lúc tôi còn ươm trồng
thêm những hạt mầm khác nữa. Kết thúc cuốn sách chính là
mùa thu hoạch. Tuy nhiên kết quả thu được nhiều hay ít còn
tùy thuộc vào mức độ bạn thực hành thông điệp mà cuốn
sách muốn chuyển tải.

     Dùng lối văn đàm thoại để bạn cảm thấy thoải mái như
chúng ta đang trò chuyện riêng với nhau về con người và
tương lai của bạn, tôi hy vọng bạn sẽ đón nhận và thấu hiểu
ý nghĩa cũng như tầm quan trọng của một thái độ sống tích
cực. Sức mạnh của niềm tin là yếu tố quan trọng nhất để
chuyển biến suy nghĩ tích cực thành hành động tích cực. Và
bởi vì con người luôn sống trong một không gian ba chiều,
bao gồm thế giới vật chất, thế giới tinh thần và thế giới tâm
linh, nên tôi muốn đề cập đến cả ba phương diện ấy trong
quyển sách này. Đây chính là con đường duy nhất đưa bạn
đến thành công, một thành công thực sự với đầy đủ ý nghĩa
của nó.

                    SỨC MẠNH CỦA NGÔN TỪ

     Bạn đã từng đọc qua bài Diễn văn Gettysburg hay Bản
Tuyên ngôn Nhân quyền của Tổng thống Abraham Lincohn,
hoặc bài Thánh Vịnh (Cựu ước) số 23 chưa? Các tác phẩm
này chỉ gồm toàn từ ngữ ­ nhưng đó là những từ ngữ đã làm
thay đổi vận mệnh của cả một đất nước, xoay chiều lịch sử
và sinh mạng của hàng triệu con người.

     Tôi còn nhớ trong một cảnh quay của bộ phim A Man
Called Peter cách đây vài năm, khi cảnh quay vị linh mục
Peter Marshall thuyết giảng về tín ngưỡng và lòng tin kết
thúc, cả nhóm làm phim, trong đó có nữ diễn viên Marjorie
Rambeau, đã đứng dậy và cùng chạy lên chúc mừng nam
diễn viên nọ vì phần thể hiện xuất thần của anh. Xin tiết lộ
với bạn rằng cho đến lúc đó, Marjorie không thể cất nổi một
bước chân vì vụ tai nạn xe cộ trước đó một năm. Nhưng kỳ
lạ thay, cô đã tin vào thông điệp do nam diễn viên ấy truyền
đạt qua bài giảng và đã đứng dậy, đã bước đi như chưa hề có
một thương tổn nào.

     Tôi không muốn ám chỉ rằng những từ ngữ trong cuốn
sách này cũng có sức mạnh thay đổi cả thế giới, nhưng tôi
tin rằng triết lý mà nó chứa đựng sẽ tạo ra một khác biệt lớn
đối với bạn. Rất nhiều người đã thừa nhận rằng khái niệm
"Sinh ra để Chiến thắng" sẽ phát huy tác dụng tốt khi bạn
đồng hành với nó.

     Nào, bây giờ chúng ta hãy nhìn vào hình vẽ dưới đây,
bạn nhìn thấy bao nhiêu hình vuông?




     Nếu trả lời là 16, bạn có rất nhiều đồng minh. Nếu là 17,
bạn thuộc nhóm chọn lọc hơn một chút. Trước khi xem trang
bên, bạn thử nhìn lại hình vẽ một lần nữa xem sao?

     Và bây giờ, hãy nhìn sang trang bên.


      HẸN BẠN TRÊN ĐỈNH THÀNH CÔNG



 1 2     3     4

 5 6     7     8        17      18


 9 10    11   12

13 14    15   16




    19                      23        24

 22           20

                            25        26
    21




27                                     29




               28          30



                     21

                S E E    Y O U    A T    T H E   T O P



     Bạn thấy không, có tất cả 30 hình vuông! Ví dụ này
minh họa cho hai khái niệm quan trọng. Thứ nhất, một cái
nhìn sâu giúp bạn khám phá ra nhiều thứ hơn. Thứ hai,
phần lớn chúng ta đôi khi phải nhờ người khác chỉ ra
những điều hết sức hiển nhiên, và thường hơn nữa là
những điều không được hiển nhiên lắm.

     Cuốn sách này sẽ giúp bạn "đánh thức" con người to lớn
hơn, có khả năng hơn trong bạn. Tôi tin rằng bạn sẽ gặt hái
được nhiều lợi ích lớn qua quyển sách này, và quan trọng
hơn là, quyển sách này sẽ lớn mạnh hơn nhờ bạn.

               KHI NHỮNG Ý TƯỞNG NẢY SINH

     Trong khi đọc, bạn hãy xem như tôi đang ngồi trò
chuyện bên bạn. Thỉnh thoảng tôi đặt ra cho bạn một vài câu
hỏi thuộc dạng "Có/Không" (Yes/No) và mong bạn dừng lại
đôi chút để suy nghĩ và cân nhắc thật kỹ trước khi trả lời.
Và, bạn đừng bận tâm đến chuyện mình sẽ đọc cuốn sách
này trong bao lâu mà hãy chú ý xem nội dung cuốn sách có
khơi dậy điều gì trong bạn hay không. Có thể lần đọc đầu
tiên sẽ rất nhanh, nhưng những lần đọc sau đó mới thực sự
mang đến cho bạn nguồn cảm hứng mới mẻ cùng những
thông điệp có giá trị lớn trên con đường đạt đến một cuộc
sống tốt đẹp hơn.

     Sẽ thật tuyệt vời nếu điều bạn đọc được trong sách hay
nghe được từ các buổi diễn thuyết bất chợt làm bạn "vỡ ra"
những ý tưởng lớn. Vì thế, tôi khuyên bạn luôn giữ bên mình
một quyển sổ nhỏ dành để ghi chép những ý tưởng bất chợt
đó. Tôi cam đoan là khi đọc SEE YOU AT THE TOP, bạn sẽ
nảy sinh rất nhiều ý tưởng và khi đó quyển sổ nhỏ kia sẽ trở
nên hữu dụng hơn bao giờ hết. Chỉ khi nào bạn lưu lại những
ý tưởng bất chợt đó, bạn mới có thể vận dụng mọi giác quan
để tiếp nhận những thông tin mới mẻ và tập trung tâm trí tốt
hơn. Chính cảm giác hứng thú này sẽ khiến bạn tin rằng
mình sẽ nảy sinh thêm nhiều ý tưởng mới hơn ở lần đọc thứ
hai, thứ ba...

     Nào, tôi đã dành sẵn trang bên cho bạn. Hãy viết vào đó
ngay lập tức những ý tưởng mà bạn "vỡ ra" trong khi đọc. Và
bạn cứ thoải mái đánh dấu, gạch dưới, viết vào lề tất cả
những từ, câu, đoạn mà bạn thích ở cuốn sách này. Điều này
rất quan trọng vì không ai thông minh đến mức có thể
nhớ hết tất cả mọi thứ! Đồng thời, làm như thế là bạn đã
biến cuốn sách này thành cuốn sách "của chúng ta", bạn là
đồng tác giả với tôi. Bạn hãy dùng hai loại bút màu đỏ và
xanh. Bút đỏ để ghi lại những ý tưởng vào Phần 1 ­ Ý tưởng
bất chợt "vỡ ra", bút xanh để ghi những ý tưởng nảy sinh ở
lần đọc thứ hai, thứ ba... Bạn nên ghi từ dưới lên, như tôi đã
đánh số 1 ở phần dưới và số 2 ở phần trên, để bạn nhìn thấy
một cách tượng trưng rằng cuộc đời bạn đã chuyển từ những
giới hạn đỏ dưới đáy lên những cung bậc màu xanh ngoạn
mục như thế nào.

 Một ý tưởng không được ghi lại
        thì thường bị mất đi




Ý tưởng bất chợt "vỡ ra"


             ĐỂ ƯỚC MƠ TRỞ THÀNH HIÊåN THỰC

     Sự trung thực, nghị lực, lòng tin, sự chính trực, tình yêu
thương và lòng trung thành là những viên đá nền vững chắc
để bạn xây dựng một cuộc sống thật sự mãn nguyện, nghĩa
là sự thành đạt của bạn dựa trên thế cân bằng giữa sức khỏe,
tiền tài và hạnh phúc. Càng trải nghiệm, bạn sẽ càng khám
phá ra rằng chỉ cần thiếu bất kỳ một "viên đá" nào trên đây
thì bạn sẽ chỉ nhận được một phần rất nhỏ của món quà lớn
mà lẽ ra bạn xứng đáng được ban tặng.

     Những mánh khóe, sự giả dối hay thói gian lận có thể
mang đến rất nhiều của cải vật chất nhưng tâm hồn bạn
chẳng thể được bình an, và bạn cũng sẽ chẳng có được mấy
người bạn đích thực, nếu không muốn nói là không ai cả.
Người biết làm ra tiền muôn bạc bể mà sức khỏe kiệt quệ,
người thành đạt nhưng lại bỏ bê gia đình thì đâu thể gọi là
người hoàn hảo hay có một cuộc sống lý tưởng?

     Tôi từng gặp nhiều người có ngoại hình dễ nhìn, có khả
năng thuyết phục người khác, có tài ­ thậm chí là kỳ tài, vậy
mà họ suýt phải tán gia bại sản và ra tòa. Tài năng của họ
chỉ dùng để "mánh mung" và thực hiện những cú mua bán
chớp nhoáng. Chính vì thiếu những viên đá tảng kia mà họ
không bao giờ đi được xa trên đường đến thành công.

     Trong khi đó lại có rất nhiều người hội đủ các tố chất cần
thiết cho một tương lai xán lạn lại sống một cuộc đời đôi khi
rất đỗi tầm thường. Họ không biết sử dụng tiềm năng của
mình. Điều chính yếu nhất là họ chưa nhận thức được rằng
cơ hội thực sự là do chính bản thân họ tạo nên, chứ
không phải do công việc đưa tới và họ có thể lên đến đỉnh
cao của thành công bằng những nỗ lực đến tận cùng
trong mọi việc và trong mọi hoàn cảnh. Họ không hề biết
rằng thành công và hạnh phúc không đến từ sự may rủi, mà
là kết quả từ những quyết định của chính họ.

     Bạn muốn trở thành người như thế nào, bạn muốn làm
gì, có những gì? Hãy liệt kê tất cả ra giấy. Theo thời gian,
danh sách này sẽ dài ra mãi... Có lẽ những điều đầu tiên bạn
muốn là có thêm nhiều bạn bè tốt, khỏe mạnh hơn, giàu có
và hạnh phúc hơn, có nhiều thời gian rỗi hơn, tâm hồn bình
an hơn, được nhiều người yêu thương thật lòng hơn, an toàn
hơn và giúp đỡ được nhiều người hơn... Càng lúc, những ước
muốn của bạn càng có mối liên hệ gần với thành công của
bạn hơn. Hãy thường xuyên nhìn lại danh sách này để chắc
rằng mình đang đi đúng hướng. Thực ra, tôi chẳng muốn
nhắc nhở các bạn rằng muốn thành công thì nhất nhất phải
có đức tính này hay phẩm chất kia, nhưng tôi sợ rằng nếu
chẳng may bạn bị "lạc đường" thì tôi cũng có phần trách
nhiệm. Vì thế, tôi vẫn phải viết ra đây, nhân vô thập toàn,
đúng không bạn?

     Hẳn là bạn muốn có thêm nhiều điều khác nữa, song tôi
tin rằng chỉ bấy nhiêu thôi đã đủ giúp bạn có một cuộc sống
tốt đẹp và đầy ý nghĩa. Khi trong bạn còn chất chứa nhiều
khao khát chính là khi bạn có nhiều cơ hội nhất. Không bao
giờ có điểm giới hạn cho những ước vọng của con người,
nhưng khả năng trở thành hiện thực của những khao khát
còn tùy thuộc vào khả năng và mức độ rèn luyện của bạn.
Tất cả là do bạn!

       


   Bạn sẽ đứng nhìn các bậc thang hay mạnhdạnbướclên?


                   VƯỢT QUA SÁU NẤC THANG

     Nếu bạn thực sự muốn biến những ước vọng đó thành sự
thật, bạn cần phải vượt qua sáu nấc thang trên, tuần tự từng
nấc một. Dick Gardner, một trong những người bán hàng
xuất sắc nhất, minh họa tầm quan trọng của thứ tự sáu nấc
thang này như sau:

     Anh bạn trẻ nào khi vừa được giới thiệu với một cô gái
xinh đẹp mà liền tìm cách hôn nàng thì sẽ đánh mất tất cả
các cơ hội tiến xa hơn.

     Học sinh nào cố tình nhảy cóc từ môn số học sang hình
học không gian ắt sẽ lâm vào tình cảnh khó khăn.

     Một người bán hàng vừa gặp một vị khách tiềm năng đã
vội chìa ra đơn đặt hàng thì chẳng những không bán được
món hàng nào mà còn để lại ấn tượng không tốt về mình.

     Anh bạn trẻ, cậu học sinh và nhân viên bán hàng nọ gặp
thất bại bởi tất cả đều bỏ qua quá nhiều bước trung gian mà
đi thẳng đến nấc thang thứ sáu. Mọi chuyện sẽ khác đi
nhiều nếu họ xác định được các bước cần thiết phải vượt qua
để đi đến cái đích mình mong muốn.

     Nấc thang đầu tiên là xây dựng một hình ảnh tích cực về
chính mình. Nấc thang thứ hai là nhận định giá trị của
những mối quan hệ giữa bản thân và các "đối tác". Nấc
thang thứ ba là định hướng rõ mục tiêu - mục tiêu cuộc sống
cũng quan trọng như bản vẽ của ngôi nhà vậy. Nấc thang
thứ tư và thứ năm là có một thái độ sống tích cực và một tinh
thần sẵn sàng làm việc.

     Những điều tôi phân tích trong cuốn sách này nhằm
chứng minh rằng bạn sẽ thấy mình "được làm" nhiều hơn là
"phải làm", bởi cái giá của thất bại luôn luôn đắt hơn cái
giá của thành công. Dù muốn dù không, ai trong chúng ta
cũng phải làm việc. Tuy nhiên việc xem công việc là gánh
nặng, là khổ ải hay niềm vui còn tùy thuộc vào suy nghĩ của
chính bạn. Nấc thang thứ sáu là sự khao khát mãnh liệt được
tiến lên phía trước.

     Cuộc sống rất nhân từ khi trao tặng cho con người
mọi phẩm chất cần thiết để thành công - ngay từ khi con
người mới sinh ra. Ngay lúc này đây, trong bạn đã có một
phần nào đó của nghị lực, sự trung thực, lòng chính trực, sự
trung thành, tình yêu thương và một con tim luôn rộng mở.
Bạn cũng có phần hài lòng về bản thân cũng như những
người xung quanh bạn. Bạn cũng có mục tiêu để hướng đến
và nhìn cuộc sống bằng một thái độ tích cực. Vậy thì bạn chỉ
cần sử dụng những điều mình đã có và tạo điều kiện để các
phẩm chất đó được phát huy mà thôi. Thành công không khó
lắm, chỉ cần chúng ta nỗ lực hết mình.

     Để hiểu rõ hơn về điều này, tôi muốn kể bạn nghe hai
câu chuyện sau:

     Có một đôi tình nhân bị lạc đường ở một vùng nông thôn
nọ. Sau đó họ nhìn thấy một bác nông dân và ngừng xe lại.
Chàng trai hỏi:

     - Chào bác, xin hỏi đường này đi đến đâu ạ?

     Bác nông dân trả lời không chút do dự:
    - À, nếu các cháu đi đúng hướng thì con đường này sẽ
dẫn đến bất cứ nơi đâu các cháu muốn.


    Nếubạnđãchọnđúngđườngnhưngcònđứngyêntại
    chỗthìbạnsẽbịquamặthoặcbịchậmlạiphíasau.


    Một vị trưởng phòng đang cố làm cho xong kết quả báo
cáo hoạt động kinh doanh để chuẩn bị cho cuộc họp quan
trọng ngày hôm sau. Đứa con trai năm tuổi cứ quanh quẩn
bên cạnh khiến ông cứ bị cắt ngang. Nhìn thấy một tờ báo có
hình bản đồ thế giới, ông cầm lấy và xé tấm bản đồ thành
nhiều mảnh rồi bảo đứa bé ráp lại cho đúng. Ông đinh ninh
rằng mình sẽ không bị quấy rầy nữa, nhưng chỉ vài phút sau
đứa bé mừng rỡ khoe với bố tấm bản đồ nó vừa xếp xong. Ông
vô cùng ngạc nhiên và hỏi con làm thế nào thì cậu bé hồn
nhiên trả lời: "Con thấy ở mặt sau có hình người nên con lật
ngược các mảnh vụn bố đã xé để ráp lại. Khi con ráp xong
hình người thì con cũng có cả "thế giới". Đúng không hả bố?".


             Khi bạn thay đổi cách nhìn,cả thế giới sẽ đổi thay. 

                           CHƯƠNG 2
                  HÃY BẮT ĐẦU
            NGAY TỪ HÔM NAY




     Đây     là câu chuyện có thực, xảy ra ở Oklahoma. Trên
vùng đất của một người da đỏ, người ta tình cờ phát hiện một
mỏ dầu. Thế là người đàn ông đang sống trong cảnh bần
cùng phút chốc trở nên giàu có. Việc đầu tiên ông làm là tậu
ngay một chiếc Cadillac thời thượng nhất. Thời đó, các loại
xe ô tô thường có hai bánh dự phòng gắn phía sau, nhưng
ông muốn chiếc Cadillac của mình phải là chiếc xe dài nhất
trong vùng nên ông cho gắn thêm vào đó bốn bánh nữa. Ông
khoác chiếc áo đuôi tôm, cổ thắt nơ, đầu đội chiếc nón kiểu
Abraham Lincoln và miệng luôn thường trực điếu xì gà
thuộc loại to nhất. Ngày nào ông cũng lái chiếc Cadillac vào
thị trấn bé nhỏ, đầy bụi bặm và nóng hầm hập. Thật ra ông
chỉ muốn gặp gỡ mọi người và nhất là muốn mọi người có cơ
hội ngắm nhìn ông. Vốn là người thích giao tiếp nên trong
khi vòng vèo qua các đường phố trong thị trấn, ông thường
thò đầu ra khỏi xe bắt chuyện với bất cứ người nào ông gặp
trên đường. Điều kỳ lạ là tuy thường xuyên đánh xe vào thị
trấn đông đúc đó nhưng ông chưa hề gây ra bất kỳ tai nạn
nào. Lý do rất đơn giản, bởi vì chiếc xe Cadillac lộng lẫy đó
được "vận hành" bởi hai con ngựa kéo!

             KHỞI ĐỘNG TIỀM NĂNG CỦA BẠN

     Các thợ máy trong thị trấn đã kiểm tra và xác nhận là
động cơ xe không hề bị trục trặc gì. Rắc rối là do người đàn
ông da đỏ kia không biết cách cắm chìa khóa vào ổ để khởi
động máy nên ông ấy đã đóng hai con ngựa vào để kéo chiếc
Cadillac vốn được trang bị một động cơ 100 mã lực. Thật
ngạc nhiên là nhiều người trong chúng ta cũng chọn giải
pháp như người đàn ông da đỏ kia, nghĩa là chúng ta chỉ
mong tìm được hai sức ngựa bên ngoài trong khi lại bỏ quên
cả trăm sức ngựa đang hiện hữu bên trong bản thân chúng
ta. Chính vì vậy mà các nhà tâm lý học kết luận rằng con
người chỉ mới sử dụng từ 2% đến 5% khả năng vốn có của
mình.

     Major Reuben Siverling từng nói: "Khi nằm hoen gỉ dưới
đáy biển thì đồng 10 xu cũng giống như đồng 20 đô-la". Giá
trị chỉ khác nhau khi bạn nhặt nó lên và sử dụng nó. Đừng
để đến khi đã đi hết cuộc đời chúng ta mới nhận ra sức mạnh
của bản thân. Đó sẽ là mất mát lớn nhất đối với chúng ta.

     Hãy nhớ rằng năng lực tiềm tàng của bạn không giống
như các nguồn tài nguyên thiên nhiên vốn rất hữu hạn trên
hành tinh này, nó chỉ bị lãng phí và "cạn kiệt" nếu không
được khai thác và sử dụng. Chính vì lý do đó, mục đích của
tôi là giúp bạn biến khả năng thành hành động để bạn khơi
dậy và sử dụng hết các tiềm năng của mình để trở nên khôn
ngoan và giàu có thay vì lanh lợi nhưng túng bấn.

                          HAI LỐI TƯ DUY

      Một triết gia nói rằng: "Bạn chính là điều bạn nghĩ và
muốn". Đêm nọ, tôi đang trên đường đi từ Birmingham,
Alabama đến Meridian, Mississippi để dự hội nghị thì bị lạc.
Tôi dừng lại hỏi đường và được một người hướng dẫn tận
tình. Theo lộ trình anh ấy vẽ ra thì tôi sẽ kịp đến Meridian
vào sáng hôm sau và vẫn còn đủ thời gian để nghỉ ngơi. Tôi
theo lời người chỉ đường tốt bụng và một giờ sau, tôi đã trệch
hướng Meridian khoảng 72 km! Dĩ nhiên, đó không phải là
nơi tôi muốn đến, mà vì tôi đã nghe theo một chỉ dẫn sai.

      Có ai trong chúng ta muốn mình lâm vào hoàn cảnh tồi
tệ: túng thiếu tiền bạc, quan hệ gia đình lỏng lẻo, công việc
bấp bênh? Nhưng nếu bạn rơi vào tình thế đó, bạn có nghĩ
rằng mình bị hướng dẫn sai bởi một ai đó có lối suy nghĩ tệ
hại? Này, bạn đừng vội mừng vì có thể đổ lỗi cho người khác!
Nếu bạn đặt quá khứ của mình vào lòng họ thì tương lai của
bạn sẽ chồng chất lên đôi vai của chính bạn đấy!

      Hai mươi lăm năm về trước, một trung tâm mua sắm lớn
đã được xây dựng trên nền một núi rác cũ khổng lồ của
thành phố. Hàng thế kỷ trước đó, không ai nghĩ rằng địa
điểm này có thể làm gì ngoài việc là một bãi rác. Nhưng một
số người có tầm nhìn khác hơn đã nghĩ rằng nơi đây sẽ là
một khu thương mại sầm uất trong tương lai. Vì thế họ đề
nghị mọi người ngưng đổ rác và bắt đầu đưa máy móc đến
san lấp, tạo ra một nền móng kiên cố bằng chính khối rác
khổng lồ đó. Và rồi, một trung tâm mua sắm hoành tráng
mọc lên.

     Tôi viết ra câu chuyện này với mong muốn gửi đến bạn
một thông điệp, rằng: Dù bạn bị nhồi nhét hàng ngày hàng
giờ bao nhiêu thứ "rác rưởi" vào đầu óc mình trong hàng
chục năm qua, bạn vẫn có thể biến chúng thành "châu báu"
ngay lúc này bằng cách phủ lên chúng tấm bạt mỏng của lối
tư duy tích cực và một thái độ đúng đắn mà tôi sẽ trình bày
ngay sau đây.

             NGÀY MAI BẮT ĐẦU TỪ HÔM NAY

     Các nhà khoa học vừa đưa ra một lĩnh vực nghiên cứu
tâm lý hết sức mới mẻ và thú vị, đó là tìm hiểu và phân tích
ý nghĩa của một thái độ sống tích cực, lạc quan yêu đời. Cụ
thể hơn, đó là khả năng nhận thức và đưa ra giải pháp xử lý
vấn đề, chứ không chỉ là nhận diện thực trạng vấn đề như
trước đây. Và họ đã hết sức ngạc nhiên trước những kết quả
thu được.

     Cuốn sách Schools Without Failure (Trường học không có
thấtbại)củaWilliamGlassercũngbànvềtriếtlýcơbảnnày.
Tiến sĩ Glasser tiến hành một cuộc khảo sát trên đối tượng
là những bạn trẻ luôn cảm thấy thất vọng và chán nản do
gặp quá nhiều thất bại hay luôn bị thua thiệt trong cuộc
sống. Khi tiếp xúc với các bạn trẻ này, ông chỉ trao đổi và
chia sẻ về những ước muốn và hy vọng của họ mà không hề
hỏi han gì về khó khăn hay thái độ ứng xử trước đây của họ.
Bằng cách tiếp cận vấn đề theo hướng tích cực và không
ngừng khích lệ, động viên các bạn trẻ ấy, ông thu được
những kết quả đáng kinh ngạc. Xét cho cùng thì con người
vẫn bị tụt hậu 2.000 năm nếu so với những gì Thánh Paul đã
khuyên bảo trong Kinh Thánh: "Chỉ khi nào quên hết quá
khứ thì tôi mới có thể lao nhanh về đích". Dù bị kết án tử
hình trong ngục tù La Mã nhưng vị thánh tông đồ này luôn
nhấn mạnh rằng ông vẫn tin vào chiến thắng cho tới hơi thở
cuối cùng. Tôi cũng có cùng quan niệm như thế. Thực ra,
chiến thắng không phải là tất cả, mà chính những nỗ lực tận
cùng để vươn tới đích mới là điều quan trọng nhất.

               LỐI SUY NGHĨ CỦA KẺ CHỦ BẠI

     Hình như khi đã quen với lối suy nghĩ sai lệch, con
người thường có nguy cơ trở thành kẻ bại trận. Nếu đã từng
xem đá bóng, ắt hẳn bạn sẽ hiểu thế nào là kiểu suy nghĩ
chủ bại. Đó là khi cầu thủ tiền đạo của đối phương băng lên
từ phía sau, cướp bóng rồi dẫn nhanh về phía cầu môn đội
nhà. Khi đó tiền vệ của chúng ta nhanh chóng đuổi theo, đến
lúc chỉ còn cách khung thành khoảng 10 mét thì anh ta lại
cho rằng mình không thể theo kịp tiền đạo kia nữa nên chạy
chậm lại. Đó chính là sự từ bỏ một nỗ lực, một cam kết trước
phút cuối cùng.

             KHÁM PHÁ SỨC MẠNH BẢN THÂN

     Để có thể khơi dậy và vận dụng những khả năng còn
tiềm ẩn, bạn phải từ bỏ lối suy nghĩ của kẻ chủ bại. Đừng
nói: "Tôi sinh ra không phải để làm công việc bán hàng, hay
bác sĩ, kỹ sư, họa sĩ...". Hẳn chúng ta đều biết rằng người mẹ
chỉ có thể mang đến cho con mình một hình hài và hơi thở,
còn việc sống ra sao và trở thành người như thế nào hoàn
toàn tùy thuộc vào sự lựa chọn và rèn luyện của đứa con khi
chúng bắt đầu có trí khôn.

     Không ai sinh ra là người thành công hay kẻ thất bại.
Tuy nhiên, nếu thành công, mọi người thường cho rằng đó là
do chính họ làm nên. Còn khi thất bại, họ lại quy kết trách
nhiệm thuộc về cha mẹ, thầy cô... Đôi khi họ đổ lỗi cho sự
khác biệt màu da, do sự không hòa hợp về tôn giáo, do chưa
được trang bị đầy đủ kiến thức hoặc do khiếm khuyết về thể
chất. Thậm chí họ cho rằng mình thất bại là do tuổi đã quá
già hoặc còn quá trẻ, quá thừa cân hay quá ốm yếu... Khó tin
hơn nữa, họ còn tự an ủi rằng số mệnh của họ đã an bài như
thế. Có người còn lên án xã hội đã không công bằng với
mình. Bạn có quyền tự do trong suy nghĩ, tuy nhiên tôi
muốn nhắc nhở bạn một điều, chính bạn mới là người quyết
định hạnh phúc và thành công của mình. Khi bạn đọc những
dòng này, tôi mong rằng bạn đã nhận ra những tiềm năng
khổng lồ đang ngủ yên trong bạn.

            ĐỪNG LÀM TÙ NHÂN CỦA HY VỌNG

     Tôi sẽ rất buồn nếu ai đó trong số các bạn nói rằng "Giá
như tôi có thể làm được như anh ấy/chị ấy..." bởi vì chắc
chắn bạn sẽ không thể hoàn tất một việc đơn giản nào nếu
không sử dụng thực lực của mình. Có phải bạn đang tự lừa
dối mình? Nếu đúng như vậy thì bạn đã không trung thực và
bạn bị thiếu mất một trong những viên đá nền của thành
công. Đừng như những kẻ mơ mộng bên bờ biển, luôn ước ao
con tàu của mình cập bến an toàn trong khi không bao giờ
giương buồm ra khơi. Cuộc sống đã ban tặng bạn tất cả
những điều kiện cần, giờ đây điều kiện đủ chính là bạn nhận
ra được sức mạnh của bản thân mình. Kinh nghiệm cho thấy
sức mạnh đó sẽ tăng lên gấp bội nếu được khơi dậy và sử
dụng; còn nếu không, nó sẽ bị mai một nhanh chóng.

     CÓ MỘT NGƯỜI THÀNH ĐẠT BÊN TRONG BẠN

     Tôi không xem những người thường xuyên đi du lịch
các nước, sống một cuộc sống vương giả là mẫu hình lý
tưởng của người thành đạt, mà chính những con người bình
thường nhất, những người phải gánh chịu nhiều trở ngại
nhất về vật chất nhưng không bao giờ chùn bước hay bỏ
cuộc là người khiến tôi ngưỡng mộ nhiều nhất. Họ luôn
chọn cho mình cách nhìn lạc quan trước mọi tình huống
của cuộc sống, bất kể sự khác biệt về chủng tộc, tôn giáo
hay trình độ học vấn. Những khiếm khuyết về mặt thể chất
không thể ngăn họ đến với thành công, và những nỗ lực mà
họ đã thực hiện rất đáng được trân trọng. Đó là những
người luôn tin chắc rằng: "Con người sinh ra để vươn đến
sự toàn thiện, họ đã được phú cho khả năng thành công và
được ban tặng những hạt mầm của sự vĩ đại". Không có một
ngoại lệ nào khác.

     Một khi đã tin vào điều này, bạn sẽ không còn trách bất
kỳ ai về bất cứ điều gì nữa. Bạn sẽ yên tâm đi tiếp con đường
mình đã chọn vì biết rõ rằng không ai có thể thực hiện
những việc đó tốt hơn chính bản thân bạn.

             MỌI THỨ ĐỀU NẰM TRONG TAY TA

     Có một câu chuyện ngụ ngôn như thế này: "Có một cụ
già thông thái sinh sống trên một ngọn đồi cao nhìn xuống
thành Venise xinh đẹp của nước Ý. Mọi người trong thành
đều đồn rằng cụ có thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào của người
đời. Trong thành có hai cậu bé rất tinh nghịch, chúng muốn
tìm cách bắt bí cụ già. Một hôm, chúng bắt một con chim
nhỏ và đến gặp ông cụ. Một trong hai cậu bé cầm con chim
trong tay và hỏi cụ con chim còn sống hay đã chết. Không
chút suy nghĩ, ông cụ trả lời ngay: Cháu ạ, nếu ta trả lời rằng
con chim còn sống thì cháu sẽ bóp chết nó ngay lập tức. Còn
nếu ta bảo nó đã chết thì hẳn là cháu sẽ thả cho nó bay đi.
Sự sống của con chim nằm trong tay cháu đó". Bạn đã hiểu
ý tôi chưa? Bạn có thấy rằng bạn đang nắm giữ quyền quyết
định sự thành công hay thất bại của chính mình không? Bạn
có thấy rằng cụ già ấy dù có thông thái đến đâu cũng không
thể quyết định được một cơ hội đang nằm trong tay kẻ khác?

                        HÃY ĐỌC NHIỀU LẦN

     Thật lòng, khi viết quyển sách này, tôi luôn tìm cách để
thu hút sự tập trung của bạn. Bởi lẽ tốc độ tư duy của não
(khoảng 800 - 1.800 từ/phút) luôn nhanh hơn rất nhiều so

với khả năng di chuyển của mắt (200 - 400 từ/phút), nên
thường có nhiều ý nghĩ đan xen trong đầu bạn trong lúc đọc.
Giờ thì hẳn là bạn đã hiểu tại sao có những khi bạn không
thể tập trung đọc hoặc không thể hiểu được nội dung mình
đang đọc dù đã rất cố gắng, đó là chưa kể bạn phải tạm
ngưng nhiều lần vì bị cắt ngang bởi việc này, việc khác. Hãy
thử mở lại bất cứ trang sách nào bạn đã đọc qua và đọc kỹ
lại một lần nữa xem, bạn sẽ ngạc nhiên khi phát hiện nhiều
câu từ, ý tưởng thật mới mẻ và có vẻ như bạn chưa từng đọc
thấy bao giờ. Kỳ thực điều này không phải do khả năng hiểu
vấn đề của bạn kém trong lần đọc đầu tiên. Đôi khi nếu bạn
càng thông minh thì điều này lại càng dễ xảy ra, chính bởi
vì bạn không muốn phải mất thời gian đọc lại những gì đã
đọc trước đó!

     Vì vậy, hãy đánh dấu hay ghi lại những điểm cần lưu ý
trong khi đọc. Chúng sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều mỗi khi
xem lại. Một trong các trường đại học hàng đầu Hoa Kỳ
khám phá ra rằng nếu các sinh viên được tiếp cận một lần
với một tài liệu mới thì hai tuần sau họ chỉ còn nhớ được 2%
thông tin trong đó. Nhưng nếu họ được đọc tài liệu đó trong
sáu ngày liên tục thì họ sẽ nhớ đến 62% hai tuần sau đó. Số
lần tiếp xúc với cùng một thông tin hay hình ảnh không chỉ
tác động trực tiếp đến bộ nhớ mà còn đến mức độ tư duy,
khả năng suy nghĩ và hiện thực hóa thành hành động cụ thể.
Và đó là điều tôi mong đợi ở bạn. "Học mà không hành thì
sự học là vô bổ", bạn đã từng nghe câu này chưa?


                 PHẦN HAI

          HÌNH ẢNH
             TỰ THÂN

Mục tiêu:

I. Tầm quan trọng của một hình ảnh tự thân tích cực.

II. Những nguyên nhân tạo ra một hình ảnh tự thân
    yếu kém.

III. Những nét tiêu biểu của một hình ảnh tự thân yếu
     kém.

IV. 15 cách cải thiện hình ảnh tự thân của bạn.

V. Giúp bạn không ngừng củng cố và phát triển hình
     ảnh tự thân.





                           CHƯƠNG 3
            NHỮNG TÊN TRỘM
                       NỔI TIẾNG




           KHI TÊN TRỘM LÀ MỘT HỌA SĨ CÓ TÀI

     Chuyện     xảy ra vào năm 1887 tại một tiệm tạp hóa
nhỏ. Một người đàn ông khoảng 60 tuổi trông rất đạo mạo
bước vào cửa tiệm mua một ít củ cải. Ông đưa cho cô bán
hàng tờ 20 đô-la và đứng chờ nhận lại tiền thừa. Trong khi
loay hoay tìm tiền lẻ để thối lại cho khách, cô bán hàng chợt
nhìn thấy một đầu ngón tay của mình dính vết mực từ tờ
giấy bạc bị vấy nước từ mớ củ cải. Sau một chút đắn đo, cô
tự trấn an rằng dù sao ông Emmanual Ninger cũng là người
quen. Lẽ nào một người hàng xóm quen biết lâu năm như
thế lại đưa cho cô tiền giả? Và, cô quyết định trao hàng và
tiền lẻ cho người khách quen.

     Tuy vậy, cô vẫn không hết băn khoăn bởi vào thời đó, 20
đô-la là một khoản tiền không nhỏ. Cô quyết định tìm đến
cảnh sát. Trước sự việc xảy ra, cô nhận được nhiều ý kiến
khác nhau. Người này quả quyết đó là tiền thật, người kia lại
tỏ vẻ nghi ngờ nguồn gốc của vết mực lem. Cuối cùng, họ
quyết định khám xét nhà Ninger và tìm thấy các dụng cụ in
tiền trên tầng thượng của ngôi nhà. Họ còn tìm thấy một tờ
20 đô-la đang in dở cùng ba bức chân dung do chính tay
Emmanual Ninger vẽ.

     Ninger là một họa sĩ có tài. Những tờ 20 đô-la giả được
vẽ hết sức tỉ mỉ, cẩn thận từng nét một đã đánh lừa tất cả
mọi người, cho đến khi sự thật bị phơi bày dưới những ngón
tay thấm nước của cô gái bán tạp hóa. Sau khi Ninger bị bắt,
ba bức chân dung do ông vẽ được đem bán đấu giá và thu
được tổng cộng 16.000 đô-la. Trớ trêu thay, thời gian và công
sức mà Emmanual Ninger dành để vẽ một tờ 20 đô-la cũng
bằng với thời gian và công sức mà ông đã bỏ ra để vẽ một
bức chân dung trị giá trên 5.000 đô-la! Dù có nói thế nào đi
nữa thì con người tài hoa đó đã bị xem là một tội phạm, và
điều đáng tiếc hơn cả là người bị ông ấy lấy đi nhiều nhất
chính là Emmanual Ninger, tên tuổi của chính ông. Nếu biết
thể hiện tài năng của mình một cách hợp pháp, chẳng những
ông đã có thể trở nên giàu có mà còn mang đến niềm vui và
lợi ích cho nhiều người khác. Emmanual Ninger là một
trong số những người đã "đánh cắp" chính mình trong
khi rắp tâm đánh cắp của cải, công sức của người khác.

                     TÊN TRỘM HIẾM THẤY

     Arthur Barry là tên trộm thứ hai mà tôi muốn nhắc tới
trong quyển sách này. Arthur là một tên trộm kim hoàn
chuyên nghiệp vào những thập niên đầu thế kỷ hai mươi, tài
trộm của hắn vang danh ra cả một số nước. Một điều hết sức
thú vị là hắn không chỉ thực hiện những phi vụ "xuất quỷ
nhập thần" mà còn rất am hiểu về nghệ thuật. Và, Barry chỉ
nhắm vào những người nổi tiếng, địa vị xã hội cao và dĩ
nhiên cũng phải lắm tiền nhiều của.

     Trong một lần thực hiện phi vụ, Barry bị cảnh sát phục
kích. Quằn quại trong đau đớn vì bị bắn, bị kiếng vỡ găm vào
mắt, hắn thốt lên một câu không làm ai bất ngờ lắm: "Tôi sẽ
không bao giờ làm chuyện này nữa!". Thế rồi như có phép lạ,
hắn chạy thoát và sống ung dung ngoài vòng pháp luật trong
ba năm sau đó. Nhưng rồi, một cô gái vì ghen tuông đã tố
giác hắn. Hắn bị bắt và lãnh án 18 năm tù. Nhưng điều ngạc
nhiên nhất là sau khi mãn hạn tù, hắn đã giữ lời hứa và
không bao giờ quay lại con đường trộm cướp nữa. Barry
chọn New England làm quê hương thứ hai của mình và sống
rất gương mẫu. Cư dân trong vùng bầu chọn Barry làm chủ
tịch hội cựu chiến binh địa phương.

     Tin tức về một tên trộm khét tiếng đã hoàn lương và
đang được nhiều người nể trọng lan nhanh. Phóng viên từ
khắp nơi tìm đến để phỏng vấn. Câu chuyện được hé mở khi
một phóng viên hỏi:

     - Thưa ông Barry, từ trước đến nay ông đã thực hiện
không biết bao nhiêu vụ trộm chấn động, liệu ông có nhớ ai
là người bị ông lấy đi nhiều nhất không?

     Barry trả lời mà không chút do dự:

     - Nhớ chứ. Người bị tôi lấy đi nhiều nhất chính là Arthur
Barry. Lẽ ra giờ đây tôi đã là một doanh nhân thành đạt và
đóng góp được nhiều hơn cho xã hội. Nhưng tôi đã chọn con
đường trở thành một tên trộm và đã lãng phí hai phần ba
tuổi xuân của mình sau song sắt nhà tù.

     Vâng, cũng như Emmanual Ninger, Arthur Barry đã
từng "đánh cắp" chính mình.

             TÊN TRỘM "CÓ MỘT KHÔNG HAI"

     Còn một tên trộm nữa mà tôi cũng muốn nói đến, đó là
bạn đấy! Bởi vì, nếu bạn không tin vào sức mạnh của bản
thân hay chưa sử dụng hết tiềm năng của mình tức là bạn
đang "trộm" tài sản của chính mình, của những người yêu
thương và xét trên phương diện năng suất lao động xã hội
thì bạn cũng đang đánh cắp nhiều thứ của xã hội. Chính vì
không ai ý thức được rằng mình đang là một tên trộm nên
"tệ nạn" này ngày càng trở nên trầm trọng hơn.

     Vậy bạn sẽ tiếp tục làm một tên trộm như thế hay muốn
trở nên khác đi? Chắc chắn là bạn muốn khác đi, đúng
không nào? Sứ mệnh của cuốn sách này là động viên, tạo
nguồn cảm hứng và mang lại những kiến thức hữu ích nhằm
giúp bạn tự tin sử dụng các khả năng của mình một cách tối
ưu. Không hẳn là ngay khi đọc xong quyển sách này bạn sẽ
nắm rõ mọi vấn đề. Cũng giống như cơ thể cần được bổ sung
dưỡng chất mỗi ngày, bạn hãy thường xuyên nuôi dưỡng
tinh thần và ý chí. Chắc chắn bạn sẽ sớm nhận ra rằng bạn
không còn là một "tên trộm chính mình" nữa.

 SỨC MẠNH TỪ NHỮNG TIẾNG CHUÔNG ĐIÊåN THOẠI

     Bản thân tôi luôn cho rằng hình ảnh tự thân tích cực là
điều kiện tiên quyết đưa chúng ta đến với mục tiêu của
mình. Sự thật là nếu không đi thì chúng ta sẽ không bao
giờ đến.

     Chúng ta cùng xem xét tình huống sau: Một người bạn
rất thân gọi điện thoại đến và nói rằng: "Mình gọi cho cậu
không phải để nhờ vả gì cả. Mình chỉ muốn nói rằng cậu là
người dễ mến nhất. Cậu rất có ích cho xã hội. Mình thích
được ở bên cậu vì những lúc đó, mình cảm thấy phấn chấn
hơn trong mọi việc. Ước gì ngày nào mình cũng được gặp cậu
vì cậu luôn biết cách làm cho mình trở nên là chính mình.
Mình chỉ muốn nói thế thôi. Mong sớm gặp lại cậu".

     Khi nghe những lời nói hết sức nghiêm túc và chân
thành đó, cảm xúc của bạn sẽ ra sao? Hẳn là sẽ hạnh phúc
hơn và làm việc hiệu quả hơn dù rằng chẳng có ai nói thêm
điều gì về công việc hiện tại của bạn. Tâm trạng, suy nghĩ và
hành động của bạn cũng thay đổi vì bạn đã thay đổi cách
nhìn về mình. Khi hình ảnh tự thân trở nên tốt đẹp hơn, chắc
chắn bạn sẽ tự tin hơn. Và khi tự tin, bạn dám nghĩ, dám làm
những điều to lớn hơn. Cứ thế năng lực của bạn ngày càng
được cải thiện. Nói ngắn gọn là, khi hình ảnh tự thân trở nên
tốt đẹp hơn thì kết quả đạt được cũng cao hơn rất nhiều.

     Đó là sức mạnh từ những tiếng chuông điện thoại. Vậy
thì, ngay bây giờ bạn còn chần chừ gì nữa mà không nhấc
điện thoại lên, gọi ngay cho người mà bạn quý mến và tôn
trọng để nói với họ về những điều tốt mà họ đã mang đến cho
bạn? Chắc chắn người đó sẽ rất cảm kích tấm lòng của bạn,
điều đó càng làm bạn thấy tự hào hơn nữa về bản thân mình.

             MỘT BƯỚC TRỞ THÀNH THIÊN TÀI

     Khi Victor Seribriakoff được 15 tuổi, thầy giáo khuyên
cậu nên thôi học và tìm một nghề nào đó kiếm sống vì đầu
óc tăm tối như cậu thì khó mà học cao được. Victor vâng lời
và trong suốt mười bảy năm sau đó, cậu đã làm không biết
bao nhiêu công việc mưu sinh vặt vãnh khác nhau. Vì bị bảo
rằng mình là kẻ dốt nát nên suốt mười bảy năm đó, cậu luôn
nghĩ rằng mình dốt nát thật. Đến năm 32 tuổi, một điều kỳ
diệu đã xảy đến với cuộc đời Victor. Anh tình cờ tham gia
một cuộc thi và được đánh giá là có đầu óc của một thiên tài,
chỉ số thông minh (IQ ­ Intelligent Quotient) của anh ở mức
161. Kể từ giây phút đó, anh bắt đầu suy nghĩ và hành động
như một thiên tài thực sự. Anh viết sách, phát minh nhiều
thứ và giữ nhiều bằng sáng chế và rồi trở thành một doanh
nhân thành đạt. Nhưng có lẽ thành công lớn nhất của Victor
chính là được bầu vào vị trí Chủ tịch Hiệp hội Mensa Quốc
tế, một hiệp hội mà tiêu chuẩn duy nhất để một người trở
thành hội viên là phải có chỉ số thông minh tối thiểu là 140.

     Câu chuyện về cuộc đời của Victor Seribriakoff làm
chúng ta không khỏi băn khoăn tự hỏi liệu có bao nhiêu
thiên tài như thế đang ở quanh ta trong những con người bị
cho là "tăm tối" hay "ngu dốt". Không phải bỗng nhiên
Victor có được một vốn kiến thức to lớn như thế, mà anh có
được bước "nhảy vọt" đó là vì anh đã bất ngờ nhận được một
niềm tin lớn vào khả năng của mình. Và khi cái nhìn của
anh về bản thân mình khác trước, anh hành động một cách
thông minh và thật sự khác biệt. Anh bắt đầu thiết lập các
kỳ vọng và rồi gặt hái được những kết quả thật phi thường.

 HÌNH ẢNH TỰ THÂN QUAN TRỌNG ĐẾN MỨC NÀO?

     Rất quan trọng! Mildred Newman và Bernard Berkowitz
trong tác phẩm Làm thế nào để trở thành người bạn tốt nhất
của chính mình (How to Be Your Own Best Friend) có đặt câu
hỏi thế này: "Nếu chúng ta không yêu thương chính mình,
làm sao chúng ta có thể yêu thương người khác?". Bạn
không thể cho đi cái bạn không có. Tôi biết rằng sẽ rất khó
khăn nếu bạn buộc phải cư xử khác với những điều bạn
đang nghĩ về mình. Nhưng nếu tin rằng mình làm được thì
bạn sẽ làm được. Vẫn còn rất nhiều cơ hội để bạn thay đổi
và hoàn thiện hơn. Trong các món quà mà Đấng Tạo hóa đã
ban tặng cho chúng ta, quyền được chọn lựa điều mình thích
chính là món quà quý giá nhất.

     Chúng ta dường như không thể kiểm soát được suy nghĩ
và trí tưởng tượng của mình, và điều này biểu hiện rất rõ
trong hình ảnh tự thân của mỗi người. Chẳng hạn việc đi lại
trên một tấm ván rộng 40 cm đặt trên sàn nhà đơn giản hơn
rất nhiều so với đi trên một tấm ván tương tự nhưng được
bắc ngang qua hai tòa nhà cao 10 tầng! Bạn "có cảm giác"
mình sẽ an toàn hơn khi đi trên tấm ván đặt trên sàn nhà và
bạn "có cảm giác" như mình sắp sửa rơi xuống đất khi đi
trên tấm ván bắc trên cao. Tất cả đều chỉ là "cảm giác" của
bạn mà thôi. Đó là do bạn và chính điều mà bạn tưởng tượng
làm cho bạn sợ hãi. Khi đánh bóng xuống hồ nước hay khi
đánh bóng đi quá xa, một tay golf nào đó thường thốt lên:
"Tôi biết là mình sẽ đánh hỏng trái này mà!". Anh ta đánh
hỏng bởi vì anh đang làm đúng theo những gì mình suy
nghĩ. Cũng như vậy nhưng với một ý nghĩa khác, những
người chơi golf giỏi luôn định trước trong đầu đường đi
chính xác của quả bóng. Người bán hàng chuyên nghiệp
cũng hình dung trước hình ảnh mình ký kết hợp đồng ra sao
trước khi thực hiện cuộc gọi cho khách hàng. Và hẳn là nhà
điêu khắc tài danh Michelangelo đã nhìn thấy rõ mồn một
hình ảnh uy nghi của tiên tri Moses trong khối đá hoa cương
trước khi ông hạ nhát búa đầu tiên.

                 ĐỪNG "ÁN BINH BẤT ĐỘNG"

     Hành động khó hiểu và gây thất vọng nhất là khi một
cầu thủ bóng chày giương gậy ở vị trí đánh bóng nhưng lại
không tung được một cú quạt bóng nào sau ba cú ném của
đối phương. Đó là ba cơ hội vàng chí ít là để ghi điểm và
vượt lên đối thủ, hoặc có thể là để giành chiến thắng chung
cuộc, nhưng anh ta "án binh bất động", thật là đáng thất
vọng làm sao! Khi được hỏi vì sao không đánh trả, cầu thủ
đó nói rằng: "Vì tôi linh cảm rằng mình sẽ đánh hụt và sẽ
bị loại khỏi đội".

     Chúng ta sẽ càng thất vọng hơn nữa khi chứng kiến ai
đó bước vào trò chơi cuộc đời, tiến vào vị trí của mình nhưng
lại không hề tung một cú bóng nào. Những người này chỉ tin
vào nhận định của mình mà không chịu tiếp thu những điều
mới mẻ và tự giam hãm mình trong thế giới của những điều
tầm thường. Thất bại đem đến cho ta nhiều trải nghiệm mới
mẻ và giúp ta tránh được không ít sai lầm trong tương lai. Ai
không làm gì ắt không thể học hỏi được gì. Thế nhưng
hình ảnh tự thân mà họ xây dựng cho chính mình là "gục
ngã ­ thất bại ­ và bị loại". Thật không may là sau khi tư
tưởng của họ vẽ ra bức tranh ấy, người đời lại nhập thêm vào
đó cả tấn những sự "lẽ ra điều đó đã..." khiến họ càng thêm
nhụt chí. Vì vậy, bác sĩ giải phẫu thẩm mỹ Maxwell Maltz,
đồng thời là một tác giả nổi tiếng trong thể loại sách "self-
help" (rèn ý chí và vượt lên chính mình) nói rằng: Mục tiêu
của bất kỳ hình thức chữa trị tâm lý nào cũng đều là nhằm
thay đổi hình ảnh tự thân của bệnh nhân.

                     TIN VÀO CHÍNH MÌNH

     Tiến sĩ Joyce Brothers, một tác giả nổi tiếng, một phóng
viên giỏi đồng thời là một nhà tâm lý học lỗi lạc, cho rằng:
"Ý niệm về chính bản thân là cốt lõi trong nhân cách của
một con người. Nó tác động trực tiếp đến khả năng học hỏi,
mức độ trưởng thành, chất lượng của những quyết định,
mức độ thay đổi, cách chọn bạn bè, bạn đời, nghề nghiệp...
Vì thế, sẽ không quá đáng khi nói rằng có được một hình
ảnh tự thân tích cực chính là có được nền tảng vững chắc
nhất để xây dựng tương lai".

     Nếu bản thân bạn không tin vào chính mình thì tất cả
những lời động viên, ý nghĩa của mục tiêu, sức mạnh của tư
duy tích cực... đều không thể phát huy sức mạnh giúp bạn
tin tưởng vào cuộc sống hoặc đạt đến thành công được. Bạn
phải là người đầu tiên nhận thấy rằng mình xứng đáng được
thành công và hạnh phúc trước khi điều đó trở thành hiện
thực. Những người sở hữu một hình ảnh tự thân yếu kém sẽ
không khỏi thắc mắc khi chứng kiến hiệu quả lớn lao của
những yếu tố trên được thể hiện ở người khác.

              SỬ DỤNG TÀI NĂNG ĐÚNG CÁCH

     Nhiều người không nhận ra những tiềm năng to lớn còn
ngủ yên của mình trong khi có không ít người khác nhận ra
nhưng lại sử dụng khả năng đó vào những việc hầu như vô
nghĩa.

     Có lần, tôi cho một người đi nhờ xe. Anh ta vừa yên vị
trên ghế là tôi nhận ra ngay rằng mình vừa phạm một sai
lầm. Anh chàng này vừa uống rượu trước đó và nói nhiều
kinh khủng! Chẳng bao lâu sau tôi biết rằng anh ta vừa được
ra tù sau 18 tháng bị giam vì tội bán rượu lậu. Tôi hỏi anh ta
có kiến thức gì khác, ngoài các mánh khóe bán rượu lậu, để
có thể kiếm sống sau khi được phóng thích không. Anh ta hồ
hởi đáp rằng có thể nhớ tên tất cả các quận, thị trấn ở khắp
50 bang của nước Mỹ, và toàn bộ các xứ đạo của riêng tiểu
bang Louisiana!

     Thật lòng tôi nghĩ anh ta nói dối và đã thách anh ta kể
tên các thị trấn thuộc bang South Carolina, nơi tôi từng sống
18 năm ở đó. Thế là anh ta chẳng những kể vanh vách không
sót một cái tên nào thuộc South Carolina mà còn nói cả sang
hàng loạt các bang lân cận. Qua trò chuyện, tôi biết anh ta
là người ít học, nhưng lại có một "bộ nhớ" tuyệt vời! Chỉ tiếc
là, anh ta đã sử dụng "bộ nhớ" đó cho một mục đích không
thực tế. Lẽ ra anh ta nên sử dụng khả năng đặc biệt của
mình để tích lũy những thông tin hữu ích hơn, những thông
tin mà anh ta có thể biến thành phương tiện kiếm sống sau
khi mãn hạn tù, hoặc chí ít cũng mang lại một lợi ích thực tế
nào đó cho người khác, như học tiếng Nhật hay tiếng Tây
Ban Nha chẳng hạn.

     Một điểm bạn cần hiểu rõ là học vấn và sự thông minh
không phải là một. Ba người thông minh nhất và thành đạt
nhất mà tôi biết chỉ học hết lớp ba, lớp năm và lớp tám. Henry
Ford, nhà sáng lập hãng ô tô Ford phải bỏ học vào năm 14
tuổi, Thomas J. Watson, nhà sáng lập hãng máy tính IBM bắt
đầu sự nghiệp là một nhân viên bán hàng với mức lương 6 đô-
la mỗi tuần. Vì thế, đừng vin vào cớ "học vấn thấp" mà làm
thui chột hình ảnh tự thân của mình. Học vấn là quan trọng,
nhưng sự quên mình theo đuổi đến cùng một mục đích,
một hoài bão còn quan trọng hơn bội phần.

               LÀM GIÀU VÀ PHỤNG SỰ XÃ HỘI

     Tôi biết nhiều luật sư, bác sĩ, giáo viên, tài xế xe tải, thư
ký, mục sư... chỉ kiếm được một khoản tiền khiêm tốn trong
khi nhiều đồng nghiệp của họ có thể có những khoản thu
nhập rất cao. Tất nhiên người làm ra nhiều tiền hơn là người
đóng góp cho xã hội nhiều hơn. Nhưng cũng có một số ngoại
lệ. Đó là một thầy giáo chấp nhận về vùng xa xôi hẻo lánh,
điều kiện kinh tế khó khăn để mang kiến thức và hy vọng
thay đổi số phận đến cho những mái đầu xanh, những cộng
đồng vốn thiệt thòi hơn so với nhiều cộng đồng khác. Nhiều
mục sư, linh mục, nữ tu sẵn sàng đi đến bất cứ nơi đâu để
thực hiện sứ mệnh mà Chúa đã trao cho họ... Họ làm điều đó
vì tin rằng "tôi sẽ có mọi thứ trên đời nếu tôi giúp người
khác đạt được điều họ muốn". Họ xả thân phục vụ và đó là
cách họ cống hiến cho đời.

     Đó là những con người cao thượng và tôi trân trọng đóng
góp của họ. Mặt khác, tôi hoàn toàn tán thành và khuyến
khích bạn làm giàu một cách chính đáng bởi đó là thước đo
giá trị, thước đo mức độ cống hiến của một con người đối với
xã hội. Tôi chỉ mong bạn nhớ rằng đừng bao giờ xem tiền bạc
là "đấng tối cao" của mình. Tiền bạc chỉ là phương tiện để
bạn có một cuộc sống tốt đẹp chứ không phải là mục đích tối
thượng của cuộc sống. Chừng nào tiền bạc còn mang lại cho
bạn hạnh phúc và bình an thì bạn vẫn còn đi đúng hướng.
Bạn thử nghĩ xem, mấy năm qua có bao nhiêu tỷ phú qua đời
và họ đã mang theo những gì, để lại những gì? Họ không
mang theo gì cả mà để lại tất cả!

     Thỉnh thoảng có người bảo tôi rằng họ không muốn làm
ra thật nhiều tiền. Nếu người nói là nữ tu, mục sư, thầy giáo,
những người làm công tác xã hội thì tôi tin, còn phần đông
là họ đang nói dối chính mình.




  
                          CHƯƠNG 4
         7 NGUYÊN NHÂN CỦA
    MỘT HÌNH ẢNH TỰ THÂN
                        YẾU KÉM


               NHỮNG KẺ BỚI LÔNG TÌM VẾT

     Đến    đây, bạn có thể nhận ra hình ảnh tự thân quan
trọng như thế nào. Song, rất nhiều người không thể xây
dựng cho mình một hình ảnh tự thân tốt đẹp; vậy lý do nằm
ở đâu? Nguyên nhân đầu tiên và chủ yếu nhất là vì quanh
ta có quá nhiều người đang sống thiếu niềm tin vào bản thân
và cuộc sống. Chúng ta nhìn thấy một người đàn ông có vòng
bụng "đáng nể" vừa ngồi xuống bàn là thốt lên: "Ăn món nào
tôi cũng bị lên cân". Chúng ta nghe thấy một người nội trợ
vụng về than vãn: "Dù có dọn dẹp gọn gàng thì ngày mai mọi
thứ lại bừa bộn như cũ mà thôi". Một nhân viên bước vào
thưa với sếp: "Tôi không thể hoàn tất công việc đúng hạn
được". Khi đi học về, đứa con buồn bã nói với bố: "Bố ơi, con
e rằng con không thể học giỏi toán được!" và người bố an ủi
con: "Đừng buồn con trai. Ngày trước bố cũng học dở môn
Toán". Người mẹ chào tạm biệt con gái khi đứa bé chuẩn bị
đến trường và dặn dò: "Cẩn thận kẻo bị xe tông nhé con!".
Khi chào hỏi nhau, người ta thường nói: "Mọi chuyện cũng
không quá tệ!" hay "Mọi chuyện vẫn ổn vì hôm nay mới chỉ
là đầu tuần thôi".

     Nguyên nhân thứ hai khiến lòng tin của chúng ta bị sụt
giảm là do cha mẹ, thầy cô, bạn bè và cấp trên không ngừng
chê bai, phê phán chúng ta. Những lời phê bình, dù chỉ là
bóng gió xa xôi, nhưng nếu lặp đi lặp lại sẽ mang đến tác hại
ghê gớm. Đôi khi một nhận xét vô tình cũng đủ khiến bạn
mặc cảm và bị tổn thương. Dần dần, chúng ta chấp nhận
rằng nhận xét của mọi người là đúng, rằng năng lực, ngoại
hình và khả năng tư duy của chúng ta là kém cỏi thật. Điều
này đặc biệt có hại trong việc hình thành nhân cách ở trẻ
em. Một người mẹ hét toáng lên khi cậu con trai làm vỡ cái
ly: "Mẹ chưa thấy ai vụng về như con cả. Con luôn làm đổ bể
mọi thứ!" thì quả thật tội nghiệp và oan uổng cho cậu bé, bởi
đâu phải nó làm hư hại tất cả những gì nó cầm đến! Hoặc khi
có một đứa con nào đó trong gia đình làm điều sai quấy thì
ông bố lại mắng: "Thật không thể trông mong gì ở con cái
được!". Cách thức tương tự cũng thường được sử dụng khi
chúng ta ứng xử với nhân viên hay đồng nghiệp. Chúng ta
thường quy kết một người là không có năng lực nếu chẳng
may họ phạm lỗi trong một việc nào đó. Mặc dù tất cả chúng
ta đều hiểu rõ sự khác biệt giữa "một lần sai phạm" và "luôn
luôn sai phạm" nhưng ít người nhận ra hậu quả của những
cách nói như vậy!

     Bên cạnh đó, những từ ngữ tiêu cực như "lùn", "béo",
"sún", "bất tài", "cao nghều", "ngu si"... càng thể hiện rõ hơn
nữa một hình ảnh tự thân yếu kém. Đứa trẻ thường xuyên bị
la mắng sẽ nghĩ rằng bởi vì nó "xấu xí", "ngu ngốc", "vô
dụng" nên không được cha mẹ yêu thương, và kể từ đó nó
cũng không biết, hoặc không còn quý trọng bản thân mình.

     Liên quan đến điều này, trong một buổi hội thảo về
Những Xung Khắc Trong Tâm Lý Con Trẻ, tác giả Bill
Gothard nói rằng các bậc phụ huynh không nên khen ngợi
vẻ bề ngoài của một đứa trẻ khác trước mặt con mình vì điều
đó sẽ khiến đứa con nghĩ rằng cha mẹ chỉ thương yêu những
đứa trẻ xinh xắn, dễ thương; từ đó dẫn đến tâm lý mặc cảm
của con. Thay vào đó, cha mẹ nên đề cập đến những đức tính
mà họ kỳ vọng ở con mình bằng những câu gợi ý như: "Con
thấy bạn ấy giỏi không?" hay "Bạn ấy thật là trung thực".

     Hình ảnh tự thân yếu kém (poor self-image), hay còn
được gọi là phức cảm tự ti (inferiority complex), thường theo
trẻ suốt từ thời thơ ấu cho đến khi trưởng thành. Và nếu
người này ở gần một người khác cũng có những ý nghĩ tiêu
cực, tự ti như thế thì vấn đề lại càng trở nên trầm trọng hơn.
Do vậy, vợ/chồng không nên và tốt nhất là đừng bao giờ
khen một người khác trước mặt chồng/vợ mình vì những lời
nói đó sẽ ăn sâu vào tâm trí khiến người bạn đời không còn
tự tin như trước, và điều này phần nào làm cho đời sống hôn
nhân bị ảnh hưởng.
       Nguyên nhân thứ ba là việc đồng hóa giữa hai khái
niệm "một lần thất bại" và "thất bại hoàn toàn" đã trở thành
lối mòn trong suy nghĩ của hầu hết chúng ta. Một đứa trẻ
học kém một môn nào đó hay không hòa đồng với các bạn
dễ bị các giáo viên đánh giá là học lực kém hay hạnh kiểm
thấp, và đáng buồn là cha mẹ bé cũng thường đồng thuận với
nhận xét đó.

       Sự trượt dài trong mặc cảm tự ti sẽ khiến chúng ta thu
mình vào vỏ ốc an toàn và luôn e sợ tất cả mọi điều. Tình
trạng này biểu hiện rất rõ khi một người tự trách bản thân
vì họ không thể nhớ được tất cả nội dung mình mới được
nghe hay tên của những người mà họ mới vừa gặp. Thật ra
đó là do tình trạng trí nhớ của họ chưa được tập luyện và
cũng chính là nguyên nhân thứ tư khiến chúng ta thiếu tự
tin. Bạn có thể đọc các tài liệu và bí quyết giúp cải thiện trí
nhớ đang được lưu hành khá rộng rãi trên thị trường. Jerry
Lucas(6) là một trong những trường hợp điển hình về khả
năng nhớ vô tận của con người. Anh đã "ghi" toàn bộ Kinh
Thánh vào "bộ nhớ" của mình và viết sách dạy về kỹ năng
nhớ. Điều đáng nói là Jerry không phải là một thiên tài. Anh
có được khả năng đó là nhờ quá trình khổ luyện và anh cam
đoan rằng bạn sẽ thành công một cách ngoạn mục nếu làm
theo phương pháp mà anh đã từng áp dụng.




(6) Jerry Ray Lucas, sinh năm 1940, từng là cầu thủ bóng rổ những năm 1950-1970, sau này
trở thành chuyên gia huấn luyện về kỹ năng nhớ.


             CÔNG BẰNG KHI ĐÁNH GIÁ BẢN THÂN

      Nguyên nhân thứ năm xuất phát từ thói quen so sánh
kinh nghiệm của bản thân với người khác, và đó là sai lầm
của hầu hết chúng ta. Chúng ta thường có khuynh hướng
phóng đại thành công của người khác và đánh giá thấp
thành công của mình. Thật ra, kinh nghiệm không phải là
một kỹ năng (kinh nghiệm có thể giúp tăng cường kỹ năng
nhưng đó lại là một chủ đề chúng ta sẽ bàn vào một dịp
khác). Chẳng hạn, hơn bốn triệu người Úc có thể lái xe bên
trái(7) đường cao tốc một cách dễ dàng trong khi bạn không
thể, hay không dám làm như vậy, đơn giản vì đó không phải
là thói quen của bạn.

      Tương tự như thế, có hơn một tỷ người Trung Quốc có
thể làm điều có lẽ bạn không dễ gì làm được. Đó là họ biết
nói tiếng Hoa. Vậy, có thể nói người Úc hay người Trung
Quốc thông minh hơn bạn không? Nếu bạn đồng ý như thế
thì khi bạn đọc quyển sách này bằng tiếng Việt, bạn đã
thông minh hơn gần 6 tỷ người khác trên thế giới rồi đấy!
Thật ra, điểm khác biệt giữa chúng ta là người này có kinh
nghiệm hơn người khác về một hay một vài lĩnh vực nào đó
mà thôi.

      Khi đi khám bệnh, chắc chắn là bạn rất tin tưởng vào
những lời chẩn đoán của bác sĩ. Song cũng chính vị bác sĩ ấy
lại không thể giải quyết nổi những vấn đề trong công việc
mà bạn đang phụ trách. Tôi tin rằng nếu bạn dành ra mười
lăm năm để dùi mài các giáo trình y khoa, nghiên cứu giải

(7) Luật giao thông Úc quy định các phương tiện giao thông đi bên trái đường.

phẫu bệnh và thực tập điều trị tất cả các loại bệnh thì bạn
cũng có được học vị như người bác sĩ nọ.

                      MỖI NGƯỜI MỖI VIÊåC

     Trải nghiệm sau đây sẽ làm rõ hơn điều tôi muốn nói.
Khi còn ở Dallas, một lần sau cơn mưa to, tôi phải xuống ga-
ra để đánh xe ra phố. Tuy nhiên, do hậu quả của cơn mưa,
đường sá trở nên lầy lội và xe tôi đã bị mắc lầy gần nhà. Tôi
cố đủ mọi cách trong suốt 45 phút nhằm đưa chiếc xe thoát
khỏi vũng lầy, nhưng vô ích. Cuối cùng tôi đành gọi xe cứu
hộ. Người tài xế xe cứu hộ đến và sau khi nhìn quanh một
vòng, anh ta đề nghị tôi cho anh ta thử lái chiếc xe của tôi ra
khỏi vũng lầy quỷ quái đó. Tôi bảo anh ta rằng tôi đã thử mọi
cách nhưng vô hiệu và rằng anh ta chỉ phí công vô ích mà
thôi, nhưng anh chàng cứ khăng khăng đòi thử nên tôi chỉ
biết bảo anh ta cẩn thận đừng làm cháy khét vỏ xe của tôi.

     Anh ta ngồi sau tay lái, mở máy và nhấn ga một vài lần;
và trong vòng chưa đầy 30 giây sau đã đưa chiếc xe của tôi
ra khỏi chỗ đó! Trước sự kinh ngạc tột độ của tôi, anh ta giải
thích rằng vì anh ta từng sống ở miền đông bang Texas và
gần như cả đời lái xe trên sình lầy nên anh ta không gặp khó
khăn gì với những vũng lầy cỏn con như thế. Anh chàng này
nói đúng. Tôi nghĩ có lẽ anh ta chẳng "thông minh" gì hơn
tôi, nhưng kinh nghiệm của anh ta mới là điểm khác biệt
giữa chúng tôi.

     Thật khôi hài là nhiều người trong chúng ta thường
ngưỡng mộ kỹ năng hay thành tích của người khác mà quên
rằng họ cũng đang ngưỡng mộ một điều gì đó ở chúng ta. Vì
thế, tôi chỉ muốn nhấn mạnh rằng bạn đang có ít nhất một
kỹ năng độc nhất vô nhị nào đó mà nhiều người khác không
có, và bạn có quyền tự hào vì điều đó. Có một kinh nghiệm
khác biệt không có nghĩa là bạn hay hơn hoặc tệ hơn một
người nào đó. Vì vậy, đừng bao giờ tự ti về hình ảnh tự thân
của mình.

                             DÁM THÀNH CÔNG!

      Nguyên nhân thứ sáu khiến chúng ta hay nghĩ rằng
mình thua kém người khác là vì chúng ta thường so sánh
điểm yếu của mình với điểm mạnh của họ. Một người phụ
nữ tên là Phyllis Diller(8) đã chấp nhận làm nhân viên vệ sinh
suốt mười tám năm liền cho đến khi bà tình cờ đọc cuốn
Điều kỳ diệu của Niềm tin (The Magic of Believing) của tác giả
Claude M. Bristol. Kể từ đó, bà bắt đầu nhìn lại xem đâu là
ưu điểm của mình và nhận ra rằng đó là khả năng gây cười
của bà. Bà quyết định thay đổi công việc và mỗi năm kiếm
được một triệu đô-la.

      Eleanor Roosevelt(9) là một cô gái vừa thô kệch vừa nhút
nhát. Một hôm, cô ngồi xét lại tất cả những phẩm chất và giá
trị đích thực của mình và quyết định thay đổi. Kể từ đó cô
trở nên tự tin và mạnh mẽ hơn. Cuối cùng, cô trở thành một
trong những người phụ nữ lôi cuốn và có sức ảnh hưởng
nhất nước Mỹ.

(8) Phyllis Diller (1917-2007): nữ diễn viên hài kịch nổi tiếng người Mỹ.
(9) Eleanor Roosevelt (1884-1962): Phu nhân của Tổng thống Franklin Delano Roosevelt
(nhiệm kỳ 1933-1945).

      Tương tự như thế, Jimmy Durante(10) và Humphrey
Bogart(11) không tự nhiên trở thành những nhân vật một thời
không thể thiếu trong các poster quảng cáo của ngành công
nghiệp giải trí Hoa Kỳ. Họ biết tận dụng các thế mạnh của
mình để tạo lập một chỗ đứng trong đời, và họ đã thành công
rực rỡ.

      Bạn có dám thành công như họ không?

                           KHÔNG DÙNG SẼ MẤT

      Kinh Thánh có một câu chuyện như sau: Một ông chủ
trước khi đi xa đã gọi ba gia nhân đến và cho người thứ nhất
một đồng bạc, người thứ hai hai đồng và người thứ ba năm
đồng.

      Khi trở về, ông gọi người gia nhân đã nhận năm đồng
tiền đến và hỏi anh ta đã làm gì với năm đồng tiền ấy. Người
này đáp rằng anh ta đã khiến năm đồng tiền ấy sinh lợi thêm
năm đồng nữa. Ông chủ bảo: "Tốt! Ngươi là người tốt và
trung thành, ngươi còn biết cách sử dụng tốt những gì trong
tay mình nên ta sẽ cho ngươi thêm". Người nhận được hai
đồng cũng làm tăng lên thành bốn đồng nên cũng được ông
chủ khen ngợi. Riêng người nhận một đồng trả lời rằng:
"Thưa ông, tôi chỉ có mỗi một đồng trong khi hai người kia
được ông cho nhiều hơn tôi. Mặt khác, tôi biết ông là người

(10) James Francis "Jimmy" Durante (1893-1980): Ca sĩ, diễn viên điện ảnh, nghệ sĩ dương
cầm, một trong những diễn viên hài kịch được yêu thích nhất nước Mỹ trong những năm
1920-1970.
(11) Humphrey DeForest Bogart (1899-1957): Nam tài tử điện ảnh nổi tiếng của Mỹ, người
từng nhận giải Oscar Nam diễn viên xuất sắc nhất trong bộ phim The African Queen, 1952.
hà khắc và độc ác, chỉ thích gặt mà không phải gieo nên tôi
đã chôn đồng bạc ngoài vườn kia". Ông chủ nghe thế liền
nói: "Ngươi đúng là một gia nhân xấu xa và lười biếng. Ta sẽ
lấy lại đồng bạc của ngươi mà giao cho người biết làm tăng
thêm của cải". Thật đúng với câu nói "Người giàu càng giàu
hơn, kẻ nghèo càng nghèo đi", câu chuyện này đem lại một
thông điệp rất rõ ràng, rằng nếu bạn biết sử dụng những
gì mình có, tài năng của bạn sẽ không ngừng được tăng
lên và bạn sẽ được đền bù xứng đáng; còn ngược lại, nếu
không đem ra sử dụng, dù bạn có cố giữ thì "vốn liếng"
của bạn cũng sẽ bị mất đi.

     Rất nhiều người có hình ảnh tự thân yếu kém còn bởi vì
họ đặt mục tiêu quá cao hoặc không thực tế. Sau đó họ thất
bại, oán trách và không bao giờ tha thứ cho chính mình. Đó
là nguyên nhân thứ bảy dẫn tới một hình ảnh tự thân yếu
kém. Những người này sống với ý nghĩ rằng mình là người
tệ hại nhất. Thế rồi họ không tin rằng mình xứng đáng có
một công việc tốt, một người bạn đời tốt, những đứa con
ngoan hay một phần thưởng hoặc lời khen nào đó.

     Gần đây, có một nguyên nhân nữa tác động xấu đến
hình ảnh tự thân của nhiều người là sự lan tràn các hình ảnh
khiêu dâm trên internet và các phương tiện truyền thông
khác. Điều này gây ra một trở lực lớn đối với các nhà sư
phạm trong việc giúp thế hệ trẻ xây dựng một hình ảnh tự
thân tích cực và lành mạnh.

     Og Mandino trong cuốn sách nổi tiếng của mình là Điều
kỳ diệu nhất trên thế giới (The Greatest Miracle in the World)
cũng chỉ ra thêm hai nguyên nhân dẫn tới một hình ảnh tự
thân yếu kém: Một là học thuyết Tiến hóa của Darwin(12),
rằng con người có nguồn gốc từ loài khỉ. Vì nghĩ con người
xuất thân từ động vật nên một lúc nào đó có người cư xử như
"thú vật" thì họ cũng được châm chước. Điều này vô hình
trung làm lu mờ hình ảnh tự thân của anh ta. Lâu dần, anh
ta sẽ biến các hành động hay lối ứng xử ấy thành thói quen
và cuối cùng là không còn ý thức gì về kỷ luật bản thân đối
với cộng đồng xung quanh. Hai là quan điểm của Sigmund
Freud(13). Ông cho rằng tư tưởng và hành động của mỗi con
người đi liền với tiềm thức từ khi chúng ta còn bé, và chúng
ta không thể hiểu tường tận hay kiểm soát nó được. Vì thế,
con người không phải chịu trách nhiệm về nó. Bạn thấy đấy,
lại thêm một cái cớ "khoa học" để chúng ta dựa vào đó mỗi
khi lún sâu hơn vào hình ảnh tự thân yếu kém của mình.

      Thế đấy, một nhà khoa học bảo rằng chúng ta xuất thân
từ động vật và một nhà khoa học khác thì nói rằng chúng ta
không phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình. Nếu theo
hai quan điểm đó, chúng ta rất dễ đi đến chỗ xem mình
chẳng là gì cả. Nhưng bạn cần biết rằng trước lúc chết,
Darwin đã thốt lên rằng Thượng đế là nhà kiến trúc sư vĩ đại
nhất tạo ra Vạn vật; còn về Freud thì tôi xin dẫn lời nhà tâm

(12) Charles Robert Darwin (1809-1882): Nhà tự nhiên học người Anh, người khởi xướng và
đưa ra những chứng cứ khoa học cho thấy muôn loài có nguồn gốc từ tổ tiên chung và tiến
hóa qua một quá trình mà ông gọi là chọn lọc tự nhiên.
(13) Sigmund Freud (1856-1939): Bác sĩ người Áo, nổi tiếng với những lý thuyết về tiềm
thức (unconscious mind) và cơ chế phòng vệ trước những ức chế tâm lý (defense
mechanism of repression) cùng phương pháp lâm sàng trong phân tâm học để chữa trị các
bệnh tâm lý thông qua các cuộc đối thoại giữa người bệnh với một nhà phân tâm học
(psychoanalyst).

lý học Robert Hogan của Học viện Y khoa John Hopkins:
"Freud nghĩ rằng con người có thể nghiên cứu các tế bào
thần kinh để tìm hiểu các vấn đề trong cuộc sống thường
nhật, và rồi ông nhận được những kết quả trái ngược. Bạn
cần nghiên cứu từ những cái đơn giản nhất để hiểu được
những vấn đề phức tạp nhất".

     Khi bạn kết nối tất cả các lý do trên, bạn sẽ thấy ngay
rằng thảo nào nhiều người đang bị tàn phá bởi căn bệnh phổ
biến và dễ lây lan này. Điều quan trọng là bạn phải nhận ra
cho được các biểu hiện của một hình ảnh tự thân yếu kém
để sửa đổi và đoạn tuyệt với nó. Mặt khác, điều đó sẽ giúp
bạn tăng cường khả năng thấu hiểu để sống và làm việc một
cách tốt đẹp với những người xung quanh. Một khi bạn nhận
ra vấn đề và sẵn sàng đương đầu bằng tất cả nhiệt tình và tự
tin, giải pháp sẽ nhanh chóng đến trong tầm tay của bạn.




  
                           CHƯƠNG 5
             NHỮNG BIỂU HIÊåN
           CỦA MỘT HÌNH ẢNH
             TỰ THÂN YẾU KÉM



    Hình      ảnh tự thân yếu kém biểu hiện rõ nhất qua cách
phản ứng của một người trước một lời phê bình hay một câu
chế giễu. Đa phần chúng ta thường "quên đùa" và "quá mẫn
cảm" trước những lời nói đùa của người khác.

    Người có hình ảnh tự thân yếu kém thường hay chỉ trích
và ghen tuông thái quá. Họ bực bội, khó chịu trước thành
công và hạnh phúc của người khác. Họ ghen tuông rất vô cớ
vì không tin rằng vợ hoặc chồng họ yêu thương họ nhiều hơn
một đối tượng thứ ba nào đó. Và thật nực cười là họ lại biện
hộ cho hành động ghen tuông đó rằng do họ quá yêu thương
vợ hoặc chồng của họ.

    Trong những lúc nhàn rỗi hay khi chỉ có một mình, họ
cảm thấy bứt rứt, họ thường đi tới đi lui hoặc làm một công
việc vô nghĩa nào đó, cũng có thể họ mở ti-vi hay ra-đi-ô bất
kể họ có xem hay không.
     Khi tinh thần bị suy sụp, người có hình ảnh tự thân yếu
kém dễ dàng bỏ cuộc. Họ nhìn cuộc sống bằng thái độ bất
cần chỉ vì cho rằng mình không đẹp, không tài giỏi và không
xứng đáng. Sau đó họ lại tìm mọi cách chống chế cho sự thua
thiệt của mình bằng cách rêu rao, chỉ trích người khác, đôi
khi đến độ thù hằn. Những người sống thiếu tự tin thường
ăn vận xuềnh xoàng, nhếch nhác, thiếu đứng đắn, thậm chí
còn nghiện ngập rượu chè và ăn nói thô tục. Ngạc nhiên
nhất là những người này thường thích lên mặt dạy đời đối
với những ai không có cùng quan điểm với mình.

     Tuy nhiên, những người có đặc điểm và tính cách ngược
hẳn với họ không hẳn là có hình ảnh tự thân tốt hơn họ.
Những người rất chú trọng đến các yếu tố vật chất như cố
sắm một chiếc xe hơi bóng lộn, vung tiền qua cửa sổ, luôn
sành điệu và rất thời trang... cũng có thể là người có hình
ảnh tự thân yếu kém. Họ ra sức kiếm tìm và gây dựng thêm
các mối quan hệ mới để được nhiều người thừa nhận hơn.
Thật đáng tiếc là họ thường gặp những người bạn giả dối, chỉ
biết lợi dụng và dựa dẫm để rồi sau đó nhiễm cả thói hư tật
xấu của nhóm người này.

     Ta nghĩ về mình như thế nào thì sẽ hành động như vậy.
Đó là lý do vì sao nhiều người làm những chuyện thật nực
cười và liều lĩnh một cách không cần thiết khi mơ ước của
họ gần như trở thành hiện thực. Chẳng hạn như các vận
động viên khổ công tập luyện suốt bao năm dài để tham dự
Olympic lại để "xảy ra sự cố" trong thời gian "chạy nước rút"
của cuộc thi. Họ không biết quý trọng, bảo vệ thân thể của
mình và để xảy ra chấn thương, hay thậm chí sử dụng
doping trong khi bản thân họ hoàn toàn có khả năng chiến
thắng. Họ không cảm nhận được rằng mình xứng đáng đoạt
giải vô địch, do đó không mấy chú trọng đến những điều
kiện tối quan trọng cần phải tuân thủ. Một nhân viên đang
mong được thăng chức lại cãi nhau kịch liệt với vợ hay với
đồng nghiệp, khiến tâm trạng anh ta bất ổn và không màng
đến cơ hội thăng chức nữa. Một tên trộm đang trong thời
gian hưởng án treo lại "ngựa quen đường cũ" và bị đưa vào
tù. Thế là anh ta cho rằng xã hội này cũng chẳng tốt lành gì
và không muốn nhận anh ta quay lại với đời. Dĩ nhiên hành
động vi phạm lần thứ hai này chứng tỏ anh ta không công
nhận mình là một công dân lương thiện.

     Còn rất nhiều ví dụ khác nữa về những hành động ngớ
ngẩn do hình ảnh tự thân yếu kém gây ra. Những người này
có lúc cảm thấy ân hận, nhưng lại luôn tự bào chữa cho hành
động của mình với hết lý do này đến lý do khác. Chẳng mấy
khi họ hoàn thành trọn vẹn một điều gì ­ cho dù đó là đọc
một quyển sách nhỏ, sơn sửa lại tường rào, sắp xếp lại nhà
cửa hay tham dự một khóa học... Họ đưa ra đủ mọi lý lẽ như:
Tôi cũng muốn học thêm và có bằng cấp này nọ lắm chứ,
nhưng phải mất đến sáu năm, lúc đó tôi già mất rồi còn gì,
v.v.

     May thay bạn không thuộc kiểu người đó. Cũng có thể
trước đây bạn như vậy, nhưng bây giờ bạn đã khác. Việc
chọn đọc cuốn sách này đồng nghĩa với việc bạn quyết tâm
cải thiện hình ảnh tự thân của mình. Chỉ riêng việc đọc đến


Chương 5 này thôi đã chứng tỏ rằng bạn thực sự muốn thay
đổi vì với bạn, phía trước là thành công.

HÌNH ẢNH TỰ THÂN TÍCH CỰC = NGƯỜI BÁN HÀNG GIỎI

HÌNH ẢNH TỰ THÂN YẾU KÉM = NGƯỜI BÁN HÀNG TỒI

     Trong lĩnh vực kinh doanh - tiếp thị, hình ảnh tự thân
yếu kém biểu hiện chủ yếu qua ba hình thức sau:

     1- Người bán hàng không còn chăm chỉ làm việc. Lý do
là khi bị khách hàng từ chối, anh ta sẽ trách móc bản thân
mình và suy diễn rằng khách hàng không ưa gì mình. Điều
này khiến anh ta bất mãn, thất vọng và muốn xa rời công
việc một thời gian bằng cách đến quán cà phê để gặm nhấm
nỗi buồn hoặc gặp bạn bè để tạm quên nỗi tủi nhục đó.
Ngược lại, người bán hàng có hình ảnh tự thân tích cực có
cách phản ứng khác. Với anh ta, lời từ chối của khách hàng
là dành cho công việc, chứ không phải cho bản thân anh ta.
Anh ta hiểu rằng hiện tại khách hàng đó đang gặp khó khăn
và chưa thể hợp tác được, rồi anh nhanh chóng tìm đến
khách hàng khác.

     2- Người bán hàng có hình ảnh tự thân yếu kém thường
tỏ ra do dự khi đưa ra lời mời người khác mua hàng. Họ
không ngớt nói về điều này, điều nọ nhưng lại không đưa ra
một đề xuất nào nhằm thúc đẩy hành động mua hàng của
khách hàng. Xin bạn hãy nhớ rằng, khi chào bán một món
hàng nào, người bán hàng có thể gặp phải tình huống xấu
nhất là không bán được hàng. Do vậy cái tôi buộc người bán
hàng né tránh đi đến việc kết thúc thương vụ để không phải
đối diện với tình huống xấu nhất đó ­ nếu có. Thế là anh ta
cứ dông dài với hy vọng rằng khách hàng chủ động thực
hiện quyết định mua hàng mà không phải lo sợ cái tôi kia bị
tổn thương.

     Còn khi người bán hàng có hình ảnh tự thân tích cực
đến gặp khách hàng, họ dự đoán rằng mình có thể bị từ chối
và cũng biết rất rõ rằng nếu điều đó không xảy ra thì chắc
chắn mình sẽ bán được hàng. Vì biết quý trọng bản thân nên
anh ta không cho phép mình bán hàng kém chất lượng. Anh
tin rằng mình đang phục vụ khách hàng rất tốt, nên anh tự
tin đưa ra lời mời mua hàng cùng với những lý lẽ tốt nhất để
thuyết phục khách hàng.

     3- Người bán hàng có hình ảnh tự thân yếu kém thường
không có kỹ năng quản lý tốt, do vậy họ khó trở thành một
nhà quản lý giỏi. Điều này xuất phát từ tâm lý sợ bị phản
đối, sợ không được tán thành. Họ thường có xu hướng:

     a) Trở thành một người quản lý a dua, lúc nào cũng
          luôn miệng nói rằng họ ủng hộ các nhân viên của
          mình.

     b) Do tâm lý sợ bị chống đối nên họ thường nhượng bộ
          mỗi khi xảy ra tranh luận. Đây là điều mà các nhà
          quản lý giỏi không bao giờ làm. Nếu không, họ lại tỏ
          thái độ ngạo mạn và điều này thường khiến những
          người có thâm niên bất bình.

     c) Quan tâm đến mối quan hệ với các cấp quản lý một


          cách thái quá, khiến họ trở nên lệ thuộc, khúm núm,
          lúc nào cũng cần đến sự tư vấn của người khác.

     d) Ra vẻ ta đây, không tìm kiếm hay tiếp nhận bất kỳ ý
          kiến đóng góp nào.

     Ngược lại, người có hình ảnh tự thân tích cực gặp nhiều
thuận lợi hơn. Họ ít khi hứa hẹn điều gì, nhưng đã hứa thì
bao giờ họ cũng thực hiện bằng được. Họ không cố tình tạo
ra hay né tránh những xung đột và luôn cương quyết trong
các quyết định của mình. Họ hiểu mình được thăng chức là
vì ban giám đốc tín nhiệm khả năng điều hành và sự tháo
vát của mình. Họ phân biệt rất rõ sự tự tin và niềm kiêu hãnh.
Đáng chú ý hơn nữa là họ có thể cứng rắn trong các nguyên
tắc nhưng linh động trong công việc. Họ hiểu rằng bảo thủ
hay tự cao tự đại là một cái bẫy nguy hiểm nên họ biết nhìn
nhận và tin tưởng ý kiến tập thể cũng như các cố vấn chuyên
môn. Những khi quyết định sai, họ không làm "rối tung" mọi
chuyện vì họ biết trong nhiều trường hợp, quyết định tồi tệ
nhất là không đưa ra quyết định nào cả, nên họ chấp nhận
sự thật là có những lúc họ quyết định sai. Họ tự tin nên hành
động rất kiên quyết, không hề sợ hãi dù có bị thất bại, bị xúc
phạm, thách thức, hay phải nhờ người khác trợ giúp.

     HÌNH ẢNH TỰ THÂN TÍCH CỰC GIÚP BẠN TRỞ
     THÀNH BẬC CHA MẸ TỐT HƠN, THÀNH NGƯỜI
                         TRUNG THỰC HƠN

     Trong môi trường kinh doanh, một hình ảnh tự thân yếu
kém biểu hiện qua những lời hứa suông. Người bán hàng có


               HẸN BẠN TRÊN ĐỈNH THÀNH CÔNG



hình ảnh tự thân yếu kém luôn ca ngợi quá mức chất lượng
sản phẩm mà mình đang chào bán. Họ hứa hẹn nhiều điều
nhưng lại không giao hàng đúng hẹn hay không tích cực hỗ
trợ sau bán hàng. Họ cho rằng làm như thế sẽ giúp họ bán
hàng dễ dàng hơn. Tuy nhiên, chính vì lừa dối khách hàng
nên sau khi giao hàng xong, họ không dám hay né tránh liên
lạc lại với khách hàng. Do không được phục vụ tốt nên khách
hàng cảm thấy không hài lòng khi sử dụng sản phẩm đã
mua và không mấy thiện cảm với người bán hàng mà mình
đã tiếp xúc. Khách hàng sẽ góp ý trực tiếp với người bán
hàng và điều này càng làm họ mất tự tin hơn.

     Một nhân viên có hình ảnh tự thân yếu kém sẽ không
chú trọng đến quyền lợi của bản thân và không trông mong
sẽ được nhận mức lương cao hơn dù rằng anh ta biết rất rõ
công việc mà mình đang làm xứng đáng được như vậy. Rắc
rối ở đây chính là khi không được công nhận và tưởng
thưởng xứng đáng, anh ta sẽ cảm thấy khó chịu và bức bối.
Cảm giác đó sẽ ảnh hưởng đến năng suất làm việc và giảm
thiểu những cơ hội được khen thưởng hay thăng tiến về sau.

     Trong gia đình, cha mẹ có hình ảnh tự thân yếu kém sẽ
ngần ngại khi muốn trách phạt con cái và thường phân bua
rằng vì họ quá yêu con nên không nỡ trách mắng chúng. Kỳ
thực, họ sợ con cái lảng tránh và đánh giá thấp họ. Thế rồi
càng lúc họ càng dễ mất bình tĩnh và không được con cái
kính trọng như trước vì chúng không thấy được tấm gương
của cha mẹ và cảm thấy mình không được cha mẹ bảo bọc,
chở che. Đây chính là khởi nguồn cho thái độ xem thường uy
quyền và hành động chống đối ở con cái. Nổi loạn, quậy phá,
suy cho cùng là một trong những biểu hiện của hình ảnh tự
thân yếu kém và trở thành vũ khí của trẻ vị thành niên.
Những vụ nổi loạn như thế chiếm đến 45% trong tổng số
những vụ án nghiêm trọng tại Mỹ vào năm 1974.

    Lẽ ra hầu hết các vụ án đó đã có thể ngăn chặn từ xa nếu
phụ huynh và thầy cô giáo quan tâm hơn đến con em, học
sinh của họ, quan tâm đến cái tôi của các em, nhất là những
em ở lứa tuổi vị thành niên. Ở tuổi này, các em luôn muốn
chứng tỏ mình, muốn được nhiều người quan tâm, yêu
thương, chia sẻ, thấu hiểu. Một học sinh thường vào lớp trễ,
hay bỏ quên sách vở, thích nói chuyện trong giờ học, hay hỏi
những câu "ngớ ngẩn"... thực ra là đang cố gắng làm cho mọi
người chú ý đến sự hiện diện của mình.

  HÈN NHÁT ­ NHU NHƯỢC ­ PHÓNG ĐÃNG CŨNG LÀ
 BIỂU HIÊåN CỦA MỘT HÌNH ẢNH TỰ THÂN YẾU KÉM

    Bây giờ chúng ta thử đặt những biểu hiện của một hình
ảnh tự thân yếu kém vào những ngành nghề và lĩnh vực
khác trong cuộc sống.

    Một học sinh trung học có hình ảnh tự thân yếu kém có
xu hướng nghĩ rằng mình phải tìm một người khác phái để kết
bạn yêu đương. Cậu ấy/cô ấy sẽ chọn những bộ quần áo bắt
mắt, "không giống ai" và thật gợi cảm để "câu" đối tượng. Kết
quả là các em có thể "câu" được đủ loại con mồi, từ "nhái bén"
cho đến "rắn độc". Các em không biết rằng bất kỳ mối quan
hệ nào xây dựng trên sự hấp dẫn giới tính đều có tuổi thọ rất
ngắn ngủi. Rằng, những "con mồi" sẽ nhanh chóng bỏ họ và
"cắn câu" những kẻ khác có "mồi" ngon hơn "mồi" của họ.

    Một người trẻ có hình ảnh tự thân tốt đẹp sẽ không để
mình rơi vào chiếc bẫy quan hệ tình dục quá sớm hoặc có
những mối quan hệ tình dục đồng tính bệnh hoạn. Họ có đủ
khôn ngoan và tự trọng để không bị lợi dụng hay gục ngã
trước những lời dụ dỗ thường thấy như: "Hãy thể hiện tình
yêu đi!", "Mọi người đều làm thế". Họ hiểu rõ sự khác biệt
giữa hạnh phúc và khoái lạc nên không bao giờ bán rẻ tư
cách đạo đức của mình để lấy một vài phút vui thú thấp hèn.

    Người có hình ảnh tự thân yếu kém khi trưởng thành
thường có khuynh hướng chỉ nói những điều người đối diện
muốn nghe. Anh ta/cô ta không bao giờ dám than phiền ai.
Thậm chí họ còn để mặc người khác chiếm chỗ đậu xe và
đứng xen vào hàng ngay trước mặt mình mà không hề có
phản ứng gì. Họ không dám phản đối cấp trên, cũng chẳng
dám lên tiếng khi bị người khác chiếm mất công trạng.

    Xin bạn đừng hiểu lầm ở điểm này. Nếu bạn có đủ bản
lĩnh để xử sự như vậy thì bạn thật đáng nể phục. Nếu bạn
xem đó là những chuyện vặt vãnh không đáng chấp thì bạn
quả là thánh nhân. Nhưng nếu bạn làm như vậy để được
thừa nhận thì bạn sẽ có mọi thứ, ngoại trừ... sự thừa nhận.
Lý do thật đơn giản: đó là vì bạn không thể hiện con người
thực của mình mà chỉ phô bày một cái tôi giả tạo mà thôi.
Con người, kể cả những người giả tạo nhất, đều không thích
đồ giả!
     Vì vậy, tôi có thể nói rằng một hình ảnh tự thân yếu kém
sẽ gây hại cho bạn trong mọi mặt của cuộc sống và nghề
nghiệp. Tuy nhiên, bạn cũng chớ vội phiền muộn hay giận
dữ nếu nhận ra rằng hình ảnh tự thân của mình chưa được
như ý. Bởi vì, tôi sẽ chỉ ra cho bạn một số bước để sửa đổi và
cải thiện hình ảnh tự thân của bạn trong chương tiếp theo.



                                      CHƯƠNG 6
     15 BƯỚC TẠO DỰNG HÌNH
        ẢNH TỰ THÂN TÍCH CỰC



                             BƯỚC THỨ NHẤT

       Trước        tiên hãy kiểm kê tài sản của bạn. Chẳng phải
bạn đang cất trữ hàng khối của cải giá trị bên trong những
tiềm năng của mình đó sao? Nó nhiều đến mức có lẽ bạn sẽ
không bao giờ phá sản! Qua cuộc kiểm tra này, bạn có thể
thấy rằng không ai trên đời này có thể làm cho bạn cảm
thấy thua sút nếu không có sự đồng ý của bạn. Tôi tin
rằng bạn rất yêu chính mình nên sẽ không cho phép bất cứ
ai làm điều đó. Booker T. Washington(14) từng nói rằng: "Tôi
không cho phép bất kỳ ai thu hẹp hay hạ giá tâm hồn tôi
bằng cách làm cho tôi ghét nó". Tôi vô cùng tán thành phát
biểu này của ông.

       Để tôi nói cho bạn ba lý do vì sao bạn cần phải yêu chính
mình.


(14) Booker Taliaferro Washington (1856-1915): Tác giả, nhà giáo dục, nhà lãnh đạo nhân
quyền của cộng đồng người Mỹ gốc Phi tại Hoa Kỳ (cha ông là người Mỹ da trắng, mẹ ông
là một phụ nữ da đen). Ông là người sáng lập Đại học Tuskegee vào năm 1881.

      Thứ nhất, đó là vì lẽ sống thông thường đòi hỏi điều đó.
Cách đây vài năm, một người phụ nữ ở Gary, Indiana nhận
được 1.000.000 đô-la tiền bồi thường vì bị thuốc làm hư mắt.
Số là cô ấy dùng thuốc để tẩy một vết thâm trên mặt và bị
thuốc vây trúng mắt khiến cô mất 98% thị lực. Bạn có muốn
nhận một triệu đô-la và sở hữu đôi mắt như cô ấy không?
Một phụ nữ khác ở California cũng từng nhận được
1.000.000 đô-la tiền đền bù vì bị gãy cột sống trong một tai
nạn máy bay. Bác sĩ nói rằng chị sẽ không bao giờ đi lại được
nữa. Vậy bạn có ý định hoán đổi vị trí với chị ấy không?
Trước khi quyết định, tôi chỉ mong bạn nhớ rằng ngoài kia
có hàng ngàn cơ hội có thể giúp bạn kiếm được hơn số đó
gấp nhiều lần nếu bạn có một đôi mắt sáng và những bước
đi hiên ngang, mạnh mẽ.

      Nói thế nhưng tôi biết rằng tự thâm tâm mình, bạn sẽ
không bao giờ đánh đổi sức khỏe của mình vì bất cứ thứ gì,
kể cả khi bạn đang trong tình cảnh tuyệt vọng về tài chính.

      Betty Grable,(15) nữ minh tinh có đôi chân đẹp nhất
Hollywood và được bảo hiểm với mức 1.000.000 đô-la. Tất
nhiên cô ấy chỉ nhận được khoản tiền này khi nào đôi chân
ấy được gắn thêm một vài con ốc vít bằng kim loại sáng
loáng, hoặc khi đôi chân ấy không còn giúp cô đứng lên được
nữa... Bây giờ, bạn hãy nhìn xuống đôi chân yêu quý của


(15) Betty Grable (1916-1973): Nữ diễn viên nổi tiếng Hollywood thời trước và sau Chiến
tranh Thế giới thứ II, từng thủ vai chính trong các phim Down Argentine Way (1940), Moon
Over Miami (1941), Springtime in The Rockies (1942), Coney Island (1943), Sweet Rosie
O'Grady (1943), Pin Up Girl (1944), Diamond Horseshoe (1945), The Dolly Sisters (1945),
và Mother Wore Tights (1947), bộ phim nổi tiếng nhất của cô.
mình và ước lượng xem bạn có muốn đánh đổi nó để nhận
một triệu đô-la không?

     Vậy nếu bạn không nhận một đôi mắt chỉ còn 2% thị lực,
một tấm lưng chỉ biết nằm bẹp gí xuống giường và một đôi
chân bất động, bạn đã có ba triệu đô-la rồi đấy! Quả là đáng
giá! Bạn đã thích bản thân mình hơn chưa? Thật ra, chỉ cần
bạn xây dựng và phát huy ý chí, niềm tin, sự liêm chính,
tình yêu thương, lòng trung thành và trung thực, bạn sẽ có
tất cả (sức khỏe, của cải, hạnh phúc, bình an, bạn bè...).

           NGƯỜI ĐỘC NHẤT TRONG 1 TỶ NGƯỜI

     Có bao giờ bạn tự hỏi rằng: Vì sao trong số hàng triệu
bức tranh được các họa sĩ sáng tác từ trước đến nay chỉ có
một vài bức trị giá đến hàng triệu đô-la? Tôi từng có câu hỏi
như thế về một bức tranh trị giá hơn một triệu đô-la của
danh họa Rembrandt và đã tìm ra câu trả lời.

     Một la,â đó là một bức tranh độc nhất vô nhị của thế giới
và của Rembrandt nên nó là vật quý hiếm! Hai là, thiên tài
như Rembrandt phải hàng trăm năm mới xuất hiện một lần.
Rồi tôi bắt đầu nghĩ đến mỗi người chúng ta. Trong hàng tỷ
người đã và đang sống trên trái đất này, không có và cũng
sẽ không bao giờ có một người nào giống như mỗi chúng ta,
kể cả khi bạn có một người anh em sinh đôi cùng trứng
giống nhau như hai giọt nước! Mỗi chúng ta là một người
hiếm có, độc đáo, khác biệt và duy nhất trên mặt đất này.
Tuy nhiên, sự khác biệt tạo nên tên tuổi của Rembrandt là
do ông đã cầm cọ rèn luyện và cho trí tưởng tượng của mình
bay bổng mỗi ngày. Bạn cũng vậy, nếu bạn có một chiếc xe
và đó là chiếc duy nhất trong thành phố của bạn thì quả là
bạn đang sở hữu một vật hết sức giá trị. Song, nếu bạn cứ
giữ mãi chiếc xe ấy trong ga-ra nhà mình thì giá trị của nó
là con số không, vì không ai khác công nhận nó ngoài chính
bạn. Vậy, hãy khởi động và sử dụng nó! Hãy nhớ rằng, tài
năng mà bạn được ban tặng phải được mang ra sử dụng, chứ
không phải để chôn vùi.

     Lý do thứ hai bạn phải yêu chính mình là vì khoa học
chứng minh rằng điều đó đúng. Nhiều công trình khoa học
kết luận rằng giữa đôi tai của bạn là một "bộ nhớ" có khả
năng lưu trữ thông tin gần như vô tận, nó thừa sức chứa
đựng thông tin trong toàn bộ sách của Thư viện Quốc hội
Mỹ! Các nhà khoa học nói rằng phải tốn hàng tỷ đô-la mới
mong chế tạo ra được một bộ óc thông minh như của chúng
ta. Hãy nhớ rằng mỗi khi bạn nói một từ, bộ óc vĩ đại của bạn
phải kết hợp đến 72 sợi cơ một cách cực kỳ nhịp nhàng với
nhau. Thế đấy, bạn còn cho rằng mình là người yếu kém nữa
không? Xin mách nhỏ với bạn rằng có rất nhiều người kém
hơn bạn nhưng họ đang leo gần tới đỉnh thành công rồi đấy!

             TRÍ TUÊå CỦA BẠN GIÁ BAO NHIÊU?

     Có lẽ bạn sẽ nói rằng: "Này Zig, tôi thừa khôn ngoan để
không bị khánh kiệt, cứ yên tâm nhé!". Bạn nói có lý, từ khi
mới chào đời bạn đã được ban cho một trí khôn, nhưng bạn
đã sử dụng nó một cách hiệu quả nhất chưa? Tôi nghĩ nếu
tôi có sở hữu trí khôn của bạn thì tôi sẽ bán cho bạn với giá


 100.000 đô-la, và chắc chắn bạn sẽ mua nó ngay. Sau đó, dù
không nói ra nhưng tôi tin chắc rằng bạn sẽ nhìn vào gương
và nói với kẻ trong gương rằng: "Này anh bạn, tôi đã đầu tư
100.000 đô-la vào anh bạn rồi đấy! Thật ra thì anh cũng tài
giỏi và đáng giá đấy chứ!". Và từ đó trở đi bạn sẽ không bao
giờ cho phép ai "hạ giá" trí tuệ của bạn. Ở đây, tôi xin mở
ngoặc rằng tôi không đề cập đến cái tôi cố hữu của con
người, rằng "ta là số một", mà tôi đang nói về việc phát triển
một sự thừa nhận bản thân lành mạnh và tích cực.

              BẠN LÀ NGƯỜI HOÀN THIÊåN NHẤT

     Lý do thứ ba và là lý do quan trọng nhất để bạn phải yêu
quý bản thân mình đó là vì Kinh thánh đã xác quyết cho
điều đó, rằng con người được tạo ra theo hình ảnh của Chúa.
Người dành cho chúng ta tình yêu thương như nhau mà
không phân biệt tuổi tác, học vấn, giới tính, màu da, hay bất
cứ điều kiện nào. Nếu bạn là bậc phụ huynh và bạn có
những đứa con. Một hôm chúng nói với bạn rằng chúng cảm
thấy mình thật nhỏ nhoi và yếu kém trên đời này. Lúc đó
bạn sẽ nghĩ gì, bạn cảm thấy như thế nào về "sản phẩm" của
mình? Bạn có hài lòng với suy nghĩ tiêu cực của con bạn về
hình ảnh tự thân yếu kém của nó như thế không? Hay bạn
tan nát trong thất vọng? Chúng ta không có quyền xem
thường chính mình hay bất cứ ai khác.

        THƯỢNG ĐẾ KHÔNG LÀM ĐIỀU VÔ NGHĨA

     Có lần Ethel Waters hỏi Tiến sĩ Billy Graham rằng làm


sao ông có thể được khán thính giả hưởng ứng nhiệt tình đến
như vậy. Ông bảo rằng: "Này bạn yêu quý, Thượng đế không
làm điều gì vô nghĩa cả!". Mary Crowley, một nữ doanh nhân
nổi tiếng ở Dallas cũng nói điều tương tự: "Chắc chắn Chúa
đã tạo ra bạn với những phẩm chất đặc biệt bởi vì Người
không dùng thời gian của mình để làm điều vô nghĩa. Một
khi bạn nhận ra rằng mình có ý nghĩa như thế nào đối với
Người, bạn không cần phải nói điều đó cho cả thế giới...
Chúa đã tạo ra người đàn ông, sau đó Người ngắm nhìn tác
phẩm của mình và nói: `Ta có thể làm tốt hơn nữa', và tạo ra
người đàn bà". Tôi hoàn toàn đồng ý với Mary.

     Bạn đã nhìn thấy kho tài sản cá nhân của bạn lớn đến
mức nào chưa?


                      BƯỚC THỨ HAI

     Khi trang điểm và ăn mặc đẹp, bạn sẽ tự tin và tự hào về
chính mình hơn. Một đồng nghiệp của tôi có lần nói rằng khi
phụ nữ bước ra khỏi các mỹ viện, họ có "những bước đi đầy
kiêu hãnh". Thật vậy, các nghiên cứu chỉ ra rằng sự tự tin và
hình ảnh cá nhân thể hiện qua vẻ bề ngoài của chúng ta.
Điều này đúng với cả phụ nữ và đàn ông. Một chiếc váy may
khéo, một mái tóc đẹp, một kiểu trang điểm phù hợp luôn
làm phụ nữ dễ chịu và tự tin hơn. Nếu để ý chút nữa, bạn sẽ
thấy họ hay cười hơn, nụ cười của họ rạng rỡ hơn và dường
như cuộc sống trở nên đáng yêu hơn đối với họ.

     Khi ăn mặc đẹp, con người thường có tâm trạng yêu đời
và tỏ ra hiệu quả hơn trong mọi việc. Mọi ông chồng ở Mỹ
đều nói rằng người bạn đời của họ trông hạnh phúc hơn, dễ
thương hơn và hiệu quả hơn mỗi lần cô ấy bước ra khỏi mỹ
viện hay mỗi khi cô ấy vận một bộ cánh mới mà cô ấy yêu
thích. Các cô bảo mẫu thì nói rằng khi mặc quần áo mới,
những đứa trẻ trở nên ngoan ngoãn hơn và ăn uống tốt hơn.
Một nghiên cứu kéo dài sáu năm cho thấy nhóm nhân viên
bán hàng mặc đồng phục đạt doanh số trung bình hàng năm
cao hơn nhóm không mặc đồng phục đến 4.000 đô-la!

     Rõ ràng là diện mạo của chúng ta có mối liên hệ trực
tiếp với cách chúng ta cảm nhận về mình. Ngay từ bây giờ,
hãy trang điểm và ăn mặc thật đẹp vào. Bạn sẽ thấy giá trị
của mình tăng lên, tự tin hơn, và trong nhiều trường hợp bạn
sẽ được thăng tiến nhanh hơn nữa đấy!


                       BƯỚC THỨ BA

     Hãy đọc về những tấm gương thành công qua tiểu sử và
tự truyện của các những con người nổi tiếng về ý chí vượt
khó, tinh thần không chùn bước như Helen Keller,
Beethoven, Henry Ford, Abraham Lincoln, Thomas Edison,
Andrew Carnegie, Booker T. Washington... để tìm nguồn
cảm hứng và xây dựng cho mình niềm tin và ý chí vươn tới
thành công.


                       BƯỚC THỨ TƯ

     Lắng nghe các diễn giả, giáo viên và những người có khả
  năng truyền cảm hứng. Khi nghe họ, bạn sẽ thấy mình được
nâng lên. Bạn cũng có thể theo dõi các chương trình truyền
hình, xem các bộ phim, nghe những băng đĩa có tác dụng
khơi gợi, khích lệ tinh thần con người để xây dựng hình ảnh
tự thân của bạn.


                       BƯỚC THỨ NĂM

     Xây dựng hình ảnh tự thân tốt đẹp bằng từng bước nhỏ.
Một trong những lý do khiến nhiều người không bao giờ dám
thử những điều mới mẻ là do họ sợ thất bại. Tôi xin "bật mí"
cho bạn một cách đơn giản thế này: hãy chia nhỏ cuộc phiêu
lưu của bạn thành từng bước nhỏ trong khả năng của bạn.
Bạn có thấy rằng một đứa trẻ sẽ đi từ phép cộng và trừ trước
khi biết cách làm phép nhân và chia và rồi mới thông thạo đại
số? Tương tự, một vận động viên nhảy cao sẽ nâng mức xà lên
từng cen-ti-mét một trước khi lập một kỷ lục quốc gia hay kỷ
lục thế giới. Một gợi ý nữa là hãy bắt đầu từ công việc mà khả
năng thành công của bạn là cao nhất. Nhiều thành công nhỏ
nối tiếp nhau sẽ đem đến cho bạn niềm vui và sự tự tin để
tiến lên chinh phục các mục tiêu cao hơn.


                         BƯỚC THỨ SÁU

     Hãy gia nhập "Câu lạc bộ Nụ cười và Lời khen". Khi trao
nhau nụ cười, chúng ta sẽ cảm thấy vui vẻ, thoải mái và thân
tình với nhau hơn. Thật đáng buồn cho những ai không biết
mỉm cười, vì người nghèo khó nhất trên đời là người
không có nổi một nụ cười. Lời khen tặng cũng thế, mỗi khi
bạn thật lòng khen ngợi hay tỏ ra ân cần lịch sự với ai đó, họ
sẽ được hưởng lợi ngay lập tức (bạn có thể nhận ra điều này
trên nét mặt rạng rỡ của họ) và thấy yêu mình hơn. Còn bạn
sẽ hạnh phúc hơn khi đã mang lại niềm vui cho người khác.

     Một trong những cách hay nhất làm người khác thấy dễ
chịu là bày tỏ sự lạc quan và vui vẻ. Việc này nằm trong tầm
tay của bạn và bạn có thể làm thường xuyên trong giao tiếp
hàng ngày với đồng nghiệp hay người thân trong gia đình.
Khi nhận được lời chào hỏi: "Xin chào, bạn khỏe chứ?", bạn
hãy đáp lại rằng: "Tuyệt vời! Ngày mai tôi sẽ còn trên cả
tuyệt vời nữa đấy!". Câu này là một liều thuốc tăng lực rất
hiệu quả cho người đối diện và cho cả chính bạn!


                         BƯỚC THỨ BẢY

     Để tăng cường sức mạnh hình ảnh tự thân của bạn, hãy
giúp đỡ người khác. Viếng thăm một người đau yếu, đọc sách
cho các cụ già trong viện dưỡng lão, giữ hộ đứa bé con nhà
hàng xóm, tham gia các hoạt động thiện nguyện của các tổ
chức từ thiện hay hội chữ thập đỏ... sẽ làm tăng giá trị hình
ảnh tự thân của bạn. Khi thực hành điều này, bạn cần lưu ý
hai điều: một là bạn không mong đợi sự đền đáp, hai là người
được bạn giúp đỡ không ở vào thế phải trả ơn cho bạn. Chỉ có
thế bạn mới thực sự nhận lại được nhiều hơn. Bạn sẽ trở nên
vĩ đại trong mắt mình, và đó chính là phần thưởng vô cùng
cao quý dành cho những ai biết sử dụng khả năng sẵn có của
mình giúp đỡ người khác một cách không vụ lợi. Tôi xin
mượn lời của Charles Dickens: "Không ai trên đời này vô
dụng nếu chúng ta biết san sẻ gánh nặng cho nhau".


                       BƯỚC THỨ TÁM

     Hãy cân nhắc khi kết bạn. Hãy kết giao với những người
có tinh thần lạc quan và có lối suy nghĩ tích cực vì bạn sẽ
được hưởng lợi lớn. Tôi từng thấy hàng trăm người thuộc
nhiều ngành nghề khác nhau gia nhập ngành bán hàng với
đủ vẻ rụt rè, thu mình, thiếu tự tin nhưng chỉ trong vài tuần
họ đã thể hiện một sự tự tin và năng lực bán hàng tuyệt vời.
Sở dĩ trước đó họ như thế là vì họ sống giữa những người có
đầu óc tiêu cực và bị nhồi nhét những ý nghĩ tiêu cực vào
tâm trí. Sau khi gia nhập lực lượng bán hàng, họ được huấn
luyện bởi các chuyên gia bán hàng, những người có khả
năng truyền cảm hứng và sự tự tin bằng những lời nói và
hành động tích cực. Rồi họ nhìn thấy những thành tích đáng
ngưỡng mộ của đồng nghiệp nên dần dần họ thoát khỏi cái
bóng tiêu cực của chính mình. Từ đó hình ảnh tự thân của
họ cũng thay đổi theo. Hãy nhớ rằng, bạn sẽ chịu ảnh
hưởng từ lối suy nghĩ, cách ứng xử và tính cách của
những người xung quanh, bất kể họ là người tốt hay xấu.

     Thậm chí cả chỉ số thông minh cũng bị ảnh hưởng bởi
môi trường và những người sống quanh bạn. Các cuộc đánh
giá cho thấy trẻ em Do Thái ở phương Đông có chỉ số thông
minh là 84, trong khi trẻ Do Thái ở châu Âu trung bình có
chỉ số thông minh là 115. Như vậy có phải trẻ Do Thái
phương Tây thông minh hơn trẻ Do Thái phương Đông?
Người ta kiểm nghiệm lại bằng cách cho trẻ Do Thái phương
Đông sống trong một môi trường tích cực, có đủ mọi phương
tiện để học hỏi và thăng tiến. Sau bốn năm, chỉ số thông
minh của những đứa trẻ này đạt 115!

     Khi sống giữa những người bạn, đồng nghiệp, người
thân có suy nghĩ và thái độ sống tích cực, hình ảnh tự thân
của bạn sẽ thay đổi theo và cơ hội thành công của bạn sẽ lớn
hơn rất nhiều.


                       BƯỚC THỨ CHÍN

     Hãy viết ra những phẩm chất tốt đẹp của bạn vào một
tấm thẻ bỏ túi để có thể tự nhắc nhở mình vào bất cứ lúc nào.
Và, để không bỏ sót một giá trị tốt đẹp nào đó, hãy mời bạn
bè nói về những điểm tốt đẹp mà họ thích ở bạn. Bạn làm
điều này vì mục đích gì? Xin thưa rằng tấm thẻ đó sẽ nhắc
bạn nhớ rằng bạn luôn có quyền tự hào về chính mình.


                       BƯỚC THỨ MƯỜI

     Lập danh sách thắng lợi để ghi nhớ những thành công
đã qua. Danh sách này bắt đầu từ những thành tích học tập
thời thơ ấu cho đến những thành quả hiện tại trong công
việc của bạn. Điều này giúp bạn nhớ mình đã từng thành
công trong những lúc khó khăn và sẽ không gì có thể gây trở
ngại cho bạn ở hiện tại và tương lai, và bạn có quyền ngẩng
cao đầu bước tới!


                BƯỚC THỨ MƯỜI MỘT

     Để xây dựng một hình ảnh tự thân lành mạnh, bạn còn
phải tránh xa sách báo và phim ảnh khiêu dâm. Hãy nhớ
rằng bất cứ điều gì đi qua tâm trí ta đều được lưu lại và ít
nhiều gây ảnh hưởng đến hành vi của chúng ta. Đó có thể là
những kiến thức nền tảng hữu ích để phát triển tương lai,
nhưng cũng có thể là những thứ có khả năng hủy hoại cuộc
sống của bạn. Đa số người sau khi tiếp cận các hình ảnh
thiếu lành mạnh đó đều thừa nhận rằng họ có ý xem thường
bản thân mình hơn. Lý do rất đơn giản, đó là vì những cuốn
phim và sách báo ấy phô bày những hình ảnh và hành động
bản năng rất "xuống cấp", rất thú vật của con người, thế rồi
người xem cảm thấy chính mình cũng bị mất giá trị đi. Vì
thế, hãy xây dựng một hàng rào phòng thủ cho chính bạn và
nhất là con cháu bạn, vì các loại phim ảnh này thường được
quảng cáo là "giải trí cao cấp" dành cho "người lớn" hay
"người trưởng thành", nhưng trên thực tế thì điều này diễn
ra ngược lại. Chỉ thanh thiếu niên và những "người lớn
nhưng chưa trưởng thành" mới là lớp khán giả chính và
thường xuyên của những hình ảnh làm nghèo nàn, mục
ruỗng đầu óc con người này.

     Việc xem những bộ phim truyền hình nhiều tập ướt át,
ủy mị đầy những cảnh yêu đương vớ vẩn, ganh ghét hại
nhau, hiểu lầm và thù hận vô lối cũng làm người xem rơi vào
tâm trạng và cách nghĩ của nhân vật. Một lúc nào đó, họ sẽ
đem nhân vật của họ vào cuộc sống nội tâm, cuộc sống đời
thực của mình và bắt đầu hành xử giống hệt như vậy. Bạn
có nghĩ rằng họ sống có mục đích và cuộc sống của những
người quanh họ có còn bình yên nữa không?

     Mê tín dị đoan cũng gây tác hại không kém. Nhiều người
cho rằng xem bói hay rút lá số tử vi là "vô hại" vì họ chỉ xem
một lần cho biết mà thôi. Nhưng sự thực là trò bói toán có
"ma lực" của nó và phần đông những người đã từng một lần
gặp thầy bói sẽ tự tìm đến "thầy" lần thứ hai, thứ ba... Một
khi sa vào trò này thì hoặc là họ sẽ tin lời, răm rắp làm theo
những gì "thầy" nói và trong nhiều trường hợp họ trao cả "số
phận" mình vào tay "thầy", dù "thầy" có học vấn, kiến thức
và sự khôn ngoan hoàn toàn thấp hơn họ; hoặc họ nửa tin
nửa ngờ vào chính mình nên không dám làm gì để có một
cuộc sống tốt đẹp hơn.


                 BƯỚC THỨ MƯỜI HAI

     Học gương thành công của người khác vẫn chưa đủ, bạn
hãy học cả những tấm gương "thất bại đầy thành công" của
những người như Albert Einstein, Thomas Edison, Ty Cobb
và Babe Ruth... Trong lịch sử bóng chày, chưa ai từng bị loại
nhiều như Ty Cobb và chưa ai đánh hụt bóng nhiều hơn
Babe Ruth, nhưng không ai xem họ là những người thất bại
cả. Người ta chỉ biết rằng họ là những vận động viên bóng
chày lớn nhất của mọi thời đại. Enrico Caruso thất bại trong
việc tập các bài hát có nốt cao nhiều lần đến mức giáo viên
thanh nhạc khuyên anh nên từ bỏ con đường của mình. Bạn
nghĩ Enrico đã làm gì để sau đó trở thành ca sĩ có giọng nam
cao hay nhất thế giới? Thời đi học Thomas Edison từng bị các
thầy cô giáo cho là tối dạ và có lẽ ông "tối dạ" thật nên mới
"quyết tâm chịu thất bại" hơn 14.000 lần để tạo ra bóng đèn
điện đầu tiên của nhân loại nhằm đẩy lùi "bóng tối" trong
đầu ông. Thiên tài Albert Einstein từng thi rớt môn toán thời
còn đi học. Vậy, điều gì đã làm cho họ trở nên khác biệt nếu
không phải là lòng kiên trì và dám thất bại để thành công?


                   BƯỚC THỨ MƯỜI BA

     Cách nhanh nhất và hiệu quả nhất giúp cải thiện hình
ảnh tự thân và hiệu năng của bạn là gia nhập một tổ chức xã
hội có tôn chỉ hoạt động cao đẹp đồng thời có cơ hội giúp bạn
nói trước đám đông. Bạn sẽ thấy khả năng diễn đạt của bạn
sẽ được nâng lên rõ rệt.


                 BƯỚC THỨ MƯỜI BỐN

     Hãy nhìn thẳng vào mắt người khác trong khi nói
chuyện với họ. Lảng tránh ánh mắt người đối diện là biểu
hiện của sự thiếu tự tin và đôi khi là tự ti. Nếu bạn gặp khó
khăn này, bạn hãy tập nói trước gương, nhìn thẳng vào mắt
mình và cố nhớ lại các thành công trước đó (sử dụng danh
mục chiến thắng ở bước thứ mười). Những thành công đã
 qua và những lời khen ngợi của bạn bè về những phẩm chất
tốt đẹp của bạn là những chất xúc tác giúp bạn xây dựng
lòng tự tin và hình ảnh tự thân của mình. Bạn cũng có thể
dùng cách nói chuyện với trẻ em để tự tin hơn khi nhìn vào
mắt chúng. Sau đó thực tập "ánh mắt giao tiếp" với đồng
nghiệp và cả nhân viên dưới quyền mỗi khi có dịp. Bạn sẽ
thấy hình ảnh tự thân của mình trở nên mạnh mẽ hơn, bạn
sẽ được nhiều người tôn trọng và yêu quý hơn.


                 BƯỚC THỨ MƯỜI LĂM

     Thường xuyên thay đổi vẻ bề ngoài những khi có thể.
Một thân hình gọn gàng, một khuôn mặt ưa nhìn, được chăm
sóc kỹ lưỡng không những làm nhiều người thích giao tiếp
với bạn mà bạn còn cảm thấy tự tin và yêu chính mình hơn.
Nếu cần thiết, tôi cũng không phản đối việc giải phẫu thẩm
mỹ nhằm "sửa chữa lớn" những khuyết tật quá mức.

     Mười lăm bước xây dựng hình ảnh tự thân này nhằm
giúp bạn chấp nhận chính mình. Một khi bạn đã yêu chính
mình thì người khác cũng sẽ dễ dàng chấp nhận bạn và bạn
sẽ được chào đón ở bất cứ nơi đâu. Điều đó đơn giản là vì họ
nhận ra rằng con người thật của bạn tốt đẹp hơn nhiều so với
con người "bên ngoài" mà họ thường thấy ở bạn. Lúc đó, một
cách tự nhiên, hành vi cá nhân của bạn sẽ thay đổi tốt hơn
nữa và nhiều cơ hội thăng tiến sẽ đến với bạn hơn. Và điều
sau đây cũng không kém phần quan trọng: một khi đã thừa
nhận mình, bạn rất dễ thừa nhận người khác và nhìn nhận
vấn đề theo quan điểm của họ. Đó mới là điều thú vị của
cuộc sống.

     XÓA BỎ TRIÊåU CHỨNG VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

     Thật ra hầu hết các vấn đề, dù là kinh tế, xã hội, hôn
nhân... không phải là vấn đề mà chỉ là "triệu chứng" của vấn
đề mà thôi. Các tệ nạn ma túy, nghiện rượu, tranh ảnh khiêu
dâm, những phát ngôn hay cử chỉ thô tục, chứng béo phì, lối
sống lang chạ... thường là triệu chứng của những rắc rối sâu
xa hơn. Những thiếu niên thích ăn mặc "không giống ai" là
vì các em muốn chứng tỏ cái tôi của mình và thường có ý
nghĩ rằng: "Vì các người không chú ý đến tôi nên tôi phải
làm gì đó để chứng tỏ sự hiện hữu của mình". Nhiều thầy cô
giáo nói với tôi rằng những học sinh hay đi trễ, quên sách
vở, ưa tranh cãi, nói năng vô lễ, muốn tỏ ra nổi trội... chính
là những em thiếu tự tin nhất. Thực ra các em chỉ muốn
nhắc nhở người khác: "Xin chú ý tới tôi, hãy yêu thương,
thừa nhận và thấu hiểu tôi".

     Trong nhiều trường hợp, nếu không được người khác
thừa nhận và thông hiểu một cách đúng mức, nhiều người
bắt đầu chọn cách thỏa hiệp từ bỏ chính mình.

     Thử xét vấn đề nghiện ngập chẳng hạn. Hầu hết những
người nghiện rượu hay nghiện ma túy đều là những kẻ thiếu
tự tin trước đó. Họ mặc cảm với chính mình nên nghĩ rằng
người khác cũng không thích họ. Thế là họ tìm cách thay đổi
hình ảnh cá nhân của mình và cho rằng ma túy (hoặc rượu)
là cách hay nhất. Nhưng họ đã nhầm, ma túy và rượu chỉ làm
vấn đề của họ càng thêm phức tạp và thậm chí hủy hoại cuộc
đời họ.

     Thật không may là người không thể trở thành chính
mình thì sẽ trở thành một người khác tồi tệ hơn. Bạn chỉ
tuyệt vời nhất khi bạn thừa nhận hoàn toàn chính mình.
Khi đó ngay lập tức các "triệu chứng" thô tục, báng bổ, ủy
mị, lang chạ, mất tư cách đạo đức... sẽ biến mất, đồng thời
"vấn đề" của bạn cũng chẳng còn.

                  BẠN CÓ QUYỀN LỰA CHỌN

     Người Nhật thích chơi Bonsai, một dạng cây cảnh nhỏ
chỉ cao vài mươi cen-ti-mét có hình dáng cổ thụ được trồng
trong chậu. Ở California có loài cây khổng lồ tên là Sequoias
với chiều cao gần một trăm mét và chu vi thân vào khoảng
20 ­ 30 mét. Thực ra, cả hai loài cây này đều có khởi điểm
như nhau, tức chúng chỉ là những cái cây bé xíu. Nhưng khi
lớn lên, chúng thật khác biệt và chúng ta có thể rút ra được
từ đó một bài học cuộc sống.

     Muốn có một cây Bonsai, người Nhật nhổ một cái cây họ
thích và cho vào chậu sau khi cắt tỉa cành nhánh, và quan
trọng nhất là cắt bỏ rễ chính cùng nhiều rễ nhánh to khác.
Họ kiểm soát chặt chẽ và khống chế sự phát triển của nó.
Kết quả là họ có những cây "cổ thụ tí hon" tuyệt đẹp. Còn
hạt cây Sequoias thì rơi xuống vùng đất màu mỡ của bang
California, nơi có đủ khoáng chất, mưa thuận gió hòa, nên
lớn mạnh thành thân cây to lớn khổng lồ. Cây Bonsai và cây
Sequoias đều không có quyền quyết định số phận của
chúng, nhưng bạn thì khác ­ bạn có quyền lựa chọn trở
thành người nhỏ bé hay vĩ đại.

               DÁM CHẤP NHẬN CHÍNH MÌNH

     Tôi muốn kết thúc chương này bằng cách lặp lại câu nói ở
đầu chương: Không ai trên đời này có thể làm bạn cảm thấy
thua kém nếu không có sự cho phép của bạn. Bạn và tôi đang
trên đường đi tới chỗ không cho phép ai làm điều đó cả. Trước
khi sang Phần 3, tôi khuyên bạn nên làm những điều sau:

     1 - Nhìn kỹ nấc thang kế tiếp trên chiếc thang dẫn lên
         đỉnh thành công ở trang bên, viết thật lớn chữ "TỐT"
         bên cạnh chữ "HÌNH ẢNH TỰ THÂN" rồi đóng khung
         nó lại.

     2 - Bạn hãy gấp sách, nhắm mắt lại và nghĩ rằng bạn đã
         có được một hình ảnh tự thân tích cực và tất cả
         những phẩm chất cần thiết khác để thành công.

     3 - Đọc lại phần này và đặc biệt chú ý đến những hàng,
         đoạn bạn đã gạch dưới cùng với những nhận xét bạn
         đã ghi vào sổ tay của mình.

     4 - Rõ ràng là muốn bảo dưỡng xe tốt, bạn phải có chỗ
         để xe đạt yêu cầu. Để chăm sóc hình ảnh tự thân của
         mình, bạn cũng phải có chỗ cho nó.

     Bây giờ, bạn hãy sẵn sàng để bước lên bậc thang thú vị
kế tiếp để lên tới đỉnh thành công.

 Khi bạn quyết định bước lên bậc đầu tiên của cầu
thang dẫn đến thành công,bạn đã trở nên khác biệt
so với đám đông phía sau.Bậc tiếp theo bạn sẽ đi dễ
   dàng hơn và bạn sẽ có mộ ttầm nhìn tốt hơn.



                      CHUYÊåN CỦA ZIG

     Hơi khác thường khi tôi quyết định đem câu chuyện của
mình vào đây, nhưng tôi thật lòng tin rằng câu chuyện của
tôi cũng là câu chuyện của nhiều người trong số các bạn.

     Tôi sinh ra trong một gia đình đông con, năm tôi lên sáu
thì cha tôi qua đời để lại mẹ tôi cùng 11 anh chị em tôi, trong
đó có năm đứa còn nhỏ mà mẹ tôi phải gánh vác trọng trách
nuôi dưỡng. Bà dành cho chúng tôi một tình yêu vô điều
kiện. Bà chỉ học đến lớp 5 nhưng tốt nghiệp "Trường Đại học
Cuộc đời" với tấm bằng hạng xuất sắc. Mẹ tôi là một con
chiên ngoan đạo, tuy nhiên bà không bao giờ lẫn lộn giữa
tình yêu Chúa và tình yêu sự thật. Bà thường bảo chúng tôi
rằng: "Nếu các con biết làm một tấm gương cho người khác
thì các con không phải đặt ra luật lệ."

                        40 XU KHÁC BIÊåT

     Để phụ giúp mẹ gánh vác gia đình, tôi xin làm việc tại
một cửa hàng rau quả vào các ngày thứ bảy trong tháng từ
7 giờ 30 sáng đến 11 giờ 30 tối và được trả công 75 xu mỗi
tuần. Sau vài tháng, tôi được một hiệu bánh mì chào mời với
giá 1,15 đô-la mỗi tuần, không những thế, thời gian làm việc
còn ít hơn 3 giờ.

     Đó là thời kỳ ngay trước Chiến tranh Thế giới II (1939)
và 40 xu tăng thêm ấy nằm ngoài sức tưởng tượng của một
đứa trẻ như tôi. Tôi nói với mẹ ý định rời cửa hàng rau quả
của ông John Anderson để làm việc tại hiệu bánh mì nọ. Mẹ
bảo tôi rằng 40 xu là một khoản tiền lớn, nhưng không quan
trọng bằng ảnh hưởng của một người như ông Anderson đối
với đứa con trai bé bỏng của bà, và điều đó không thể đo
lường được bằng tiền bạc. Mặt khác, bà cũng không biết gì
nhiều về ông chủ hiệu bánh mì ngoại trừ mấy lời đồn đãi
rằng ông ấy bán cả bia rượu trong cửa hiệu của mình. Tôi
nghe lời mẹ và ở lại với ông Anderson, người cha tinh thần
của tôi, cũng là người thầy dạy kinh doanh đầu tiên của tôi.
Lòng biết ơn và kính trọng của tôi đối với ông lớn đến mức
sau này tôi đã đặt tên con trai mình theo tên ông: John
Thomas (Thomas là họ của bố vợ tôi).

       "GIAO DỊCH VIÊN" TẠI CỬA HÀNG RAU QUẢ

     Tôi làm việc tại cửa hàng của ông Anderson từ năm học
lớp 5 đến hết lớp 11, bắt đầu với chức danh "giao dịch
viên"(16). Ấy, bạn đừng quá ngạc nhiên, tôi chỉ "giao dịch" với
khách hàng bằng những câu đại loại như: "Làm ơn tránh
sang bên một chút để tôi lau sàn nào...".

     Năm cuối cấp tôi làm việc cho ông Walter Haining, cũng
là một người có ảnh hưởng đối với tôi. Ông có một cửa hàng
thịt tươi sống trong thị trấn chúng tôi. Ngay sau khi tốt
nghiệp trung học, tôi đăng ký gia nhập Hải quân Mỹ. Vào
đêm trước khi tôi lên đường nhập ngũ, ông gọi tôi đến dặn dò
và mời tôi trở lại làm việc cho ông sau khi xuất ngũ. Thú thật
tôi không thiết tha lắm với lời đề nghị tử tế của ông bởi lúc đó


(16) Nguyên văn: teller - nhân viên giao dịch khách hàng tại quầy, nhân viên hướng dẫn,
thu ngân.


tôi đang làm việc 75 giờ một tuần và kiếm được 30 đô-la. Sau
đó ông bảo rằng nếu tôi chịu làm cho ông hai năm sau khi rời
Hải quân, ông sẽ truyền nghề và giúp tôi mở một cửa hàng
cho riêng mình. Và, điều làm tôi hứng thú nhất là khi ông cho
tôi thấy mức lãi ròng của ông trong năm trước đó là 5.117 đô-
la! Xin lưu ý bạn rằng đây là số tiền ở năm 1944.

     Ngày 01 tháng 07 năm 1944, tôi vào Hải quân và xuất
ngũ sau khi chiến tranh kết thúc. Tôi trở về thị trấn quê nhà
Yazoo, Mississippi và sau đó mở cửa hàng thịt rồi thu được
lợi nhuận ròng 5.117 đô-la ngay năm đầu tiên!

                ĐỪNG ĐỂ BỊ NƯỚC CUỐN TRÔI

     Tôi cưới "Tóc đỏ" vào năm 1946 đồng thời vào Đại học
South Carolina. Tôi bán bánh mì trong ký túc xá để trang
trải học phí. Một hôm "Tóc đỏ" đưa cho tôi một mẩu quảng
cáo tuyển dụng nhân viên bán hàng có mức lương lên đến
10.000 đô-la một năm. Chúng tôi rất phấn khích và tôi gởi
hồ sơ xin phỏng vấn. Nhưng rồi một tháng sau họ vẫn không
trả lời. Tôi viết cho họ một lá thư và lúc đó họ mới hồi đáp
rằng tôi không có năng khiếu bán hàng. Tôi thuyết phục họ
đủ mọi thứ và rồi họ miễn cưỡng cho tôi vào học các khóa
huấn luyện bán hàng của họ với tuyên bố rằng điều đó
không có nghĩa là họ phải nhận tôi sau khi các khóa học
hoàn tất. Song, sau khóa học họ vẫn cho tôi một cơ hội. Công
việc là bán dụng cụ nhà bếp và hưởng hoa hồng trên doanh
số bán hàng. Với sự giúp đỡ tận tình của sếp tôi, Bill
Cranford, và tài năng bán hàng "xuất chúng" của bản thân,
tôi đã bán được hai thứ đáng giá nhất: đó là chiếc xe hơi
cùng toàn bộ giường tủ bàn ghế của chúng tôi! Họ đã đúng,
tôi không có khả năng bán hàng.

     Cavett Robert, một chuyên gia huấn luyện bán hàng,
diễn giả đồng thời là bạn thân của tôi nói rằng: "Bạn không
bị nhấn chìm vì ngã xuống nước, nhưng bạn sẽ bị chết đuối
nếu không hành động gì cả!". Bạn phải tin vào chính mình
và tin vào khả năng bạn có thể biến cái không thể thành có
thể trong những tình huống nguy cấp.

     Tôi từng phải trả bớt hàng cho siêu thị vì không đủ tiền;
từng rút dây điện thoại và tắt đèn vì không thể trả nổi hóa
đơn hàng tháng; từng phải bán hai món đồ mới có đủ 64 đô-
la thanh toán hóa đơn để đón hai mẹ con "Tóc đỏ" về nhà từ
nhà bảo sinh khi nàng sinh hạ con gái đầu lòng của chúng
tôi. Nghĩ lại, tôi thấy thật bối rối và xấu hổ nhưng đó không
phải là điểm tận cùng của thế giới.

     Chúng tôi lâm vào cảnh túng thiếu cơ cực vì tôi có một
hình ảnh tự thân yếu kém và khả năng bán hàng của tôi quả
là đáng ngờ. Tôi tự nhìn lại mình và bắt đầu tìm kiếm những
phương cách mới. Nhiều người bán hàng có kinh nghiệm
thường tổ chức các buổi ăn tối với khách hàng để thông qua
đó giới thiệu sản phẩm của họ. Tôi học hỏi họ và buổi "ăn tối
bán hàng" đầu tiên của tôi diễn ra sau đó với ba khách mời,
trong đó có hai khách hàng tiềm năng là ông bà Clarence
Spence và ông bà M.P. Gates. Khi tôi kết thúc phần trình
bày, cả hai khách hàng đưa ra hàng tá lý do tại sao họ không
nên mua sản phẩm của tôi nhưng may thay, kết luận:
"Chúng tôi sẽ đặt hàng". Ngay thời điểm này, một người bán
hàng tỉnh táo nào cũng nhanh chóng rút giấy bút ra và ghi
nhận đơn đặt hàng ngay lập tức. Nhưng tôi thì không, tôi
cảm ơn, tạm biệt họ và bước ra vì tôi còn một cuộc hẹn khác
nữa. Rất may là sau đó tôi đã có được hai đơn đặt hàng, một
của họ và một của khách hàng trong cuộc hẹn sau đó. Tuy
nhiên, tôi luôn tự hỏi rằng nếu ở vào địa vị của tôi, có ai làm
một việc ngớ ngẩn như thế hay không?

BẠN CÓ THỂ TRỞ THÀNH NGƯỜI VĨ ĐẠI NHẤT, NẾU...

      Hai năm rưỡi làm nghề bán hàng và... không thành công,
tôi quyết định tạo bước ngoặt trong đời mình và đây là câu
chuyện tiếp theo. Tôi đăng ký một khóa huấn luyện kỹ năng
bán hàng được tổ chức bởi chuyên gia Merrell tại Charlotte,
North Carolina. Một sáng nọ, đồng hồ báo thức đổ liên hồi
đúng 5 giờ 30 sáng như mọi khi và tôi cố ngồi dậy (tối đó tôi
về trễ và chơi với con gái nhỏ của chúng tôi rất khuya) và nhìn
qua ô cửa sổ. Tuyết đã rơi gần mười cen-ti-mét ngoài sân và tôi
phải lái một chiếc xe không có máy sưởi suốt một chặng
đường dài để tới lớp học. Tôi làm điều mà người thông minh
nào cũng sẽ làm trong trường hợp đó: chui lại vào chăn ấm!

      Tôi nằm trong chăn nhưng rồi thao thức không thể ngủ
lại. Lời mẹ tôi bắt đầu vang lên trong đầu tôi: "Nếu con đã
cam kết làm việc gì, con phải làm tới nơi tới chốn và làm
hết sức mình trong mọi hoàn cảnh. Nếu không thì đừng
làm gì cả!". Tôi nhảy ra khỏi giường và thực hiện hành trình
lạnh giá ấy đi Charlotte. Và, cuộc đời tôi sang trang từ đó.
    Khi khóa học kết thúc, Merrell kéo tôi sang bên và bảo:
"Này Zig, tôi đã theo dõi từng bước đi của anh trong hơn hai
năm rưỡi qua và chưa bao giờ thấy một sự phí phạm nào lớn
hơn!". Tôi giật mình hỏi lại ý ông ấy muốn nói gì. Ông ấy đáp:
"Anh có rất nhiều khả năng, anh có thể trở thành một người
bán hàng tuyệt vời, thậm chí là vô địch quốc gia nữa đấy!".
Trong khi nét mặt tôi dãn nở và có phần cảnh giác trước lời
khen bất ngờ thì Merrell nói tiếp: "Tôi hoàn toàn không nghi
ngờ gì về điều đó nếu anh đi làm đúng giờ và tuân thủ chặt
chẽ lịch làm việc của mình, đồng thời anh phải biết tin vào
bản thân. Chắc chắn anh sẽ lên đến đỉnh cao nhất!".

    Nói thật với bạn, những lời nói đó đã làm tôi sững sờ.
Cho tới lúc đó, trong đầu óc hạn hẹp của mình, tôi chỉ là một
chú bé to xác và chậm chạp đến từ một thị trấn nhỏ bé và
trước sau gì cũng sẽ trở về thị trấn ấy để kiếm 5.117 đô-la
mỗi năm. Rồi bỗng nhiên có người bảo tôi rằng tôi có thể trở
thành một người vĩ đại. Thật may mắn là tôi ngưỡng mộ và
quý trọng Merrell nên tôi đã tin lời ông. Từ đó tôi bắt đầu suy
nghĩ, hành động, nhìn nhận và thể hiện bản thân như một
nhà vô địch bán hàng thực thụ.

         KHI CÓ NIỀM TIN, BẠN SẼ THÀNH CÔNG

    Trong hai năm rưỡi "chiến đấu" với đời trong nghề bán
hàng, tôi học được cách tìm kiếm khách hàng tiềm năng, sắp
xếp các cuộc hẹn, tổ chức thuyết trình về sản phẩm, tiếp
nhận và xử lý các ý kiến phản hồi và hoàn thành một thương
vụ bán hàng. Trước khi kết thúc năm làm việc thứ nhất, tôi
đứng ở vị trí thứ hai trong một công ty có 7.000 nhân viên
bán hàng, và được thăng chức ngoạn mục nhất. Năm kế tiếp,
tôi trở thành một trong các giám đốc bán hàng được trả
lương cao nhất nước Mỹ. Sau đó, tôi trở thành cố vấn bán
hàng trẻ tuổi nhất trong lịch sử 66 năm hoạt động của công
ty nơi tôi làm việc.

     Không phải sau khi gặp Merrell tôi mới bất ngờ có được
các kỹ năng bán hàng hay chỉ số thông minh của tôi tăng
thêm 50 điểm, nhưng Merrell đã chỉ ra cho tôi thấy rằng tôi
có khả năng đó. Ông đã cho tôi một động lực và niềm tin
giúp tôi đi tới thành công. Đó không chỉ là niềm tin vào bản
thân mình mà còn là niềm tin ở ông ấy, một con người chính
trực, một nhà vô địch bán hàng với những kiến thức và kinh
nghiệm quý báu đã được ông đúc kết thành sách để truyền
đạt lại cho chúng tôi. Nếu không tin ở ông ấy thì những gì
ông ấy nói sẽ không thể tác động đến tôi.

     Tất nhiên tôi trải qua vô số thăng trầm trước khi gặp
Merrell. Tôi kết bạn với những người tốt, đọc những cuốn
sách hay để chuyển hóa cuộc đời mình. Cuốn Sức mạnh của
Tư duy Tích cực (The Power of Positive Thinking) của Tiến sĩ
Norman Vincent Peale đã làm tôi có những bước tiến lớn
trong nghề nghiệp. Qua cuốn sách, ông đã chỉ ra cho tôi cội
rễ thực sự trong những rắc rối của mình là gì.

     Quyển sách đó cùng Khóa học Sinh ra để Chiến thắng ­
Born to Win, được thiết kế từ nội dung quyển sách ­ đã làm
cuộc sống nghề nghiệp của tôi trở nên khác biệt hơn. Bên cạnh
đó, cũng không thể phủ nhận rằng một vài quyển sách của tôi,
được dịch ra 34 thứ tiếng khác nhau, cùng với hơn 8 triệu
ki-lô-mét di chuyển đây đó để thuyết trình cho khoảng 69.000
khán thính giả từ sinh viên, nhân viên bán hàng của các tập
đoàn cho tới các nhóm người ở nhà thờ và câu lạc bộ thể thao,
cũng góp phần mang tới cho tôi những "nốt thăng" trong đời.
Tôi cùng từng xuất hiện bên cạnh một số cá nhân nổi bật như
Tướng Collin Powell, Tướng "Chappie" James, Paul Harvey(17),
ngôi sao Olympic Bob Richards(18), W. Clement Stone(19), Tổng
thống Ronald Reagan, George Bush, Gerald Ford...

      Tôi viết ra những điều này không phải để gây ấn tượng
với bạn, nhưng để khích lệ bạn rằng bạn có thể làm được
những điều kỳ diệu bằng những khả năng tiềm tàng của
mình. Tôi không tin rằng có một người nào đó chỉ ở mức
"trung bình" xét về mặt hình thể, sức mạnh, sự thông minh,
hay năng lực.

      Có nhiều nhân tố và nhiều con người tác động đến cuộc
đời tôi, nhưng ảnh hưởng của Merrell đối với tôi là rất rõ
ràng. Cuộc nói chuyện của chúng tôi chỉ kéo dài độ 5 phút
với vài mươi từ trao đổi với nhau. Đó là lý do tôi biết rằng
một bức tranh không đáng giá đến 10.000 từ. Đó cũng là lý
do tôi thường cầu xin Chúa "cho con trở thành một người
bán hàng giỏi như Merrell trong hôm nay" trước mỗi cuộc


(17) Paul Harvey Aurandt (sinh ngày 4/9/1918): Phát thanh viên nổi tiếng người Mỹ của đài
ABC, người được Tổng thống George Bush trao tặng Huân chương Tổng thống năm 2005.
(18) Robert "Bob" Eugene Richards (sinh ngày 20/2/1926): Ông là một vận động viên đa
năng, vô địch nhảy sào các kỳ Olympic 1948, 1952 và 1956, ông cũng vô địch 12 môn phối
hợp trong kỳ Olympic 1956.
(19) William Clement Stone (4/5/1902 - 3/9/2002); Một doanh nhân tài năng, một nhà từ
thiện nổi tiếng, một tác giả xuất sắc chuyên viết sách self-help (bí quyết thành công).
trình bày sản phẩm với khách hàng. Đó là lời cầu nguyện
của tôi trong quá trình viết cuốn sách này. Merrell đã giúp
tôi không còn thấy mình là một chú bé tí hon vật lộn với
cuộc sống nơi tỉnh lẻ, mà là một con người đặc biệt có thể
đem lại những thứ đặc biệt cho người khác.



                   PHẦN BA

             CÁC MỐI
             QUAN HÊå

Mục tiêu:

I. Đưa ra cách thức đúng đắn khi nhìn nhận người
    khác.

II. Giới thiệu cách đối nhân xử thế.

III. Xây dựng tinh thần "cho là nhận".

IV. Các biểu hiện của tình cảm chân thật và đưa ra một
    số gợi ý trong cách thể hiện tình yêu sau khi lập gia
    đình.